توسعه و عرفی شدن در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

چکیده

هدف این مقاله، شناسایی راهکارهای تأثیرگذاری فرآیند توسعه، بر عرفی شدن احتمالی ایران است و برای این منظور، از رویکردی نظری و تبیینی بهره گرفته شده است. یافتة اصلی این تحقیق، عبارت است از یک الگوی نظری سامان‌ یافته‌ و متشکل از مجموعه‌ای از فرضیه‌ها، که تا حد امکان کوشش شده است که در یک سطح کلی به واقعیات عینی مستند باشند. بر حسب این الگو، توسعه در محورهای گوناگون آن، از طرق متعدد، از جمله: علم‌گرایی، نسبیت‌گرایی، سودپرستی، نابرابری، نفی اقتدارهای سنتی، دنیا‌گرایی، تجمل‌گرایی، محو اجتماعات محلی و اشاعة فرهنگ مدرن، می‌تواند باعث عرفی شدنِ احتمالی ایران گردد. با توجه به کمبود جدّی پیشینة تحقیق، دربارة موضوع این مقاله، امید است این کار بتواند گامی هر چند کوچک در جهت پیشبرد ادبیات بحث عرفی شدن به شمار آید.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Development and Secularization in Iran

نویسنده [English]

  • Hossein Bostan(Najafi)
Faculty Member of the Research Institute of Hawzah and University
چکیده [English]

The purpose of this article is to identify the influence of the development process of secularization in Iran. In this way, a theoretical and explanatory approach has been employed. The main outcome of this research is a theoretical model, composed of a set of hypotheses and close to experimental realities. Based on this model, development can cause secularization in different ways, such as: relativity, capitalism, inequality, rejecting traditional powers, materialism, and modernization. With respect to a serious lack in research background on the issue at hand, the research aims to improve the literature of secularization.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • development
  • Secularization
  • modernization
  • Iran
قرآن کریم.
برگر، پیتر ال. (1380)، «موج نوین سکولارزدایی»، ترجمة افشار امیری، راهبرد، ش20.
ترنر، برایان اس. (1381)، وبر و اسلام، حسین بستان، عبدالرضا علیزاده، علی سلیمی و همکاران، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
الرضی، محمد بن الحسین (1370)، نهج‌البلاغه، تحقیق محمد عبده، قم: دارالذخایر.
رفیع‌پور، فرامرز (1376)، توسعه و تضاد، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
شجاعی‌زند، علیرضا (1385)، «مسیرهای محتمل در عرفی شدن ایران»، مجلة جامعه‌شناسی ایران، دورة 7، ش1.
شجاعی‌زند، علیرضا (1386)، «بررسی امکان همزیستی دین و مدرنیته»، نامة علوم اجتماعی، ش30.
مجلسی، محمدباقر (1403 ق)، بحارالأنوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
Arjomand, Said Amir (2000), "Islam, Politics and Iran in Particular", Mark Silk (ed.), Religion on the International News Agenda, Hartford and Connecticut, TrinityCollege.
Hamilton, Malcolm, B. (1995), The Sociology of Religion, London and New York, Routledge.
Inglehart, Ronald and Welzel, Christian, (2005), Modernization, Cultural Change and Democracy, Cambridge, University Press.
Tehranian, Majid (2000), "Disenchanted Worlds: Secularization and Democratization in the Middle East", (www2.hawaii.edu/~majid/draft_papers/ secularization/secularization.html), {printed in Amin Saikal and Albrecht Schnabel (eds.), Democracy and Peace in the Middle East, Tokyo, United Nations University Press}.
Waisbord, Silvio (2001), Family Tree of Theories, Methodologies and Strategies in Development Communication, (www.comminit.com/pdf/familytree.pdf).