منطق درونی نظریه امام خمینی (ع) درباره رابطه اخلاق و سیاست

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، رشته علوم سیاسی، واحد شهرضا، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرضا، ایران.

2 دانشیار، گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران (نویسنده مسئول).

3 استادیار، گروه علوم سیاسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

چکیده

بحث پیرامون مسئله اخلاق و سیاست و رابطه آن از دیرباز موردتوجه بوده است؛ به‌گونه‌ای‌که دراینباره اشتراک و اختلاف‌نظر و حتی تضاد و تباین آراء نیز وجود داشته است. هدف این مقاله، بررسی دیدگاه امام‌خمینیe به‌عنوان سیاستمدار، فقیه، فیلسوف و عارفِ عصر حاضر، درباره رابطه اخلاق و سیاست است و مسئله این است که منطق درونی نظریه امام درباره این رابطه چیست؟ ازاین‌رو، پژوهش حاضر با تمرکز مطالعاتی بر اندیشه امام‌خمینیe، با انجام یک تحقیق توصیفی−تحلیلی به روش کتابخانه‌ای، منطق درونی نظریات ایشان را با مدل تحلیلی توماس اسپریگنز بررسی کرده است.
طبق یافته‌های این پژوهش، محور اصلی منطق درونی دیدگاه‌های امام‌خمینیe درباره اخلاق و سیاست و نسبت بین این دو، جهان‌بینی اسلامی ایشان است و شالوده اصلی جهان‌بینی امام، اصول دین اسلام (به‌ویژه اصل توحید) است. امام‌خمینیe اخلاق و سیاست را یک ارزش متعالی و عبادت می‌داند که باعث تعالی و سعادت انسان و مقدمه رسیدن او به هدف نهایی خلقت هستند. در جهان‌بینی امام، رسیدن به حقیقت توحید و یکتاپرستی، غایت اصلی خلقت و علت سعادت بشر تعریف شده و این همان هدف و وظیفه اخلاق و سیاست است. درنتیجه، رابطه بین اخلاق و سیاست رابطه‌ای مطلق، ضروری و یگانگی است. براساس بررسی دیدگاه‌های امام‌خمینیe در قالب مدل تحلیلی اسپریگنز، امام راه‌حل بحران‌های موجود را ایجاد یگانگی بین اخلاق و سیاست و در یک‌کلام، حکومتِ اسلام بر همه جوانب زندگی بشر در جهان می‌داند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Internal Logic of Imam Khomeini's Theory about the Relationship Between Ethics and Politics

نویسندگان [English]

  • Rohollah Kazemi 1
  • Ahmad Azin 2
  • Hamidreza Haghighat 3
1 PhD student, Political Science, Shahreza Branch, Islamic Azad University, Shahreza, Iran,
2 Associate Professor, Department of Political Science and International Relations, Isfahan Branch (Khorasgan), Islamic Azad University, Isfahan, Iran.
3 Assistant Professor, Political Science Department, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran.
چکیده [English]

The discussion about the issue of ethics and politics and its relationship has been of interest for a long time; In such a way that there have been disagreements and disagreements, and even conflicting opinions. The purpose of this article is to examine Imam Khomeini's view as a politician, jurist, philosopher and mystic of the present era, about the relationship between ethics and politics, and the question is, what is the inner logic of Imam's theory about this relationship? Therefore, the present research has focused on Imam Khomeini's thought, by conducting a descriptive-analytical research in a library method, and has examined the internal logic of his ideas with the analytical model of Thomas Spriggans.
According to the findings of this research, the main axis of the internal logic of Imam Khomeini's views on ethics and politics and the relationship between the two is his Islamic worldview, and the main foundation of the Imam's worldview is the principles of Islam (especially the principle of monotheism). Imam Khomeini considers ethics and politics to be a supreme value and worship, which are the cause of human excellence and happiness and the prelude to his reaching the ultimate goal of creation. In Imam's worldview, reaching the truth of monotheism and monotheism is defined as the main goal of creation and the cause of human happiness, and this is the goal and duty of ethics and politics. As a result, the relationship between ethics and politics is an absolute, necessary and unique relationship. Based on the analysis of Imam Khomeini's views in the form of Spriggan's analytical model, the Imam believes that the solution to the existing crises is the creation of unity between ethics and politics, and in a word, the rule of Islam over all aspects of human life in the world.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Khomeini
  • politics
  • ethics
  • internal logic
  • worldview

مراجع

  1. * قرآن کریم.

    1. ابن­منظور، محمدبن مکرم (1414). لسان‌ العرب. بیروت: دار صادر.
    2. اسپریگنز، توماس (1382). فهم نظریه­های سیاسی. ترجمه فرهنگ رجایی. تهران: آگه.
    3. اسلامی، سیدحسن (1388). نسبت اخلاق و سیاست. بررسی چهار نظریه. فصلنامه علوم‌سیاسی، 26، 141−162  
    4. اسلامی، سیدحسن (1393). امام، اخلاق، سیاست. چاپ چهارم، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینىe.
    5. پونتارا، جولیانو (1370). اخلاق، سیاست، انقلاب. ترجمه حمید غفاری. نامه فرهنگ، 2(1 و 2)، 98−
    6. حسینی خامنه­ای، سیدعلی (1382 و 1383). سخنرانی­ها، بازیابی شده در 17 تیر 1399، از پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای به آدرس اینترنتی KHAMENEI.IR.
    7. خسروپناه، عبدالحسین و جمعی از پژوهشگران (1401). منظومه فکری امام‌خمینیe. تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
    8. دوورژه، موریس (1349). اصول علم سیاست. ترجمه ابوالفضل قاضی. تهران: فرانکلین، شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.
    9. دهخدا، علی­اکبر (1372). لغت­نامه دهخدا. تهران: سمت.
    10. رفیع، حسین، و حلال‌ خور، مهرداد (1390). تعامل اخلاق و سیاست در اندیشه امام­خمینی. پژوهشنامه متین، 13(52)، 121−
    11. صدرا، علیرضا (1383). تعامل اخلاق و سیاست. فصلنامه علوم سیاسی، 7(26)، 13−
    12. صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم (1382). شواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه. تصحیح سیدجلال­الدین آشتیانی. قم: بوستان کتاب.
    13. عنایت، حمید (1377). بنیاد فلسفه سیاسی در غرب. تهران: انتشارات زمستان.
    14. فوزی، یحیی (1388). اندیشه سیاسی امام­خمینیe. قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه­ها. معاونت پژوهشی دانشگاه معارف اسلامی.
    15. فوزی، یحیی (1388). اندیشه سیاسی در ایران بعد از انقلاب. تهران: پژوهشکده امام­خمینی و انقلاب اسلامی. معاونت پژوهشی.
    16. قنبری، آیت (1396). اخلاق و سیاست در اندیشه امام­خمینیe. کنگره امام‌خمینی و اندیشه حکومت اسلامی/ فلسفه سیاسی (2)، ج3، 525.
    17. کیخا، نجمه (1386). رابطه اخلاق و سیاست در اندیشه امام­خمینیe.حضور. (61)، 10−
    18. گورباچف، میخاییل (1378). مصاحبه، روزنامه جمهوری اسلامی. بازیابی شده در 17 تیر 1399. از وبگاه خبرگزاری جمهوری اسلامی jomhourieslami.com.
    19. ماکیاولی، نیکولو (1374). شهریار. ترجمه داریوش آشوری. تهران: کتاب پرواز.
    20. مطهری، مرتضی (1367). فلسفه اخلاق. تهران: صدرا.
    21. موسوی‌ خمینی، روح‌الله (1380). شرح چهل حدیث. قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینىe.
    22. موسوی‌ خمینی، روح‌الله (1382). شرح حدیث«جنود عقل و جهل». قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینىe.
    23. موسوی‌ خمینی، روح‌الله (1389). صحیفه نور. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینىe.
    24. موسوی‌ خمینی، روح‌الله (1434). ولایت فقیه (حکومت اسلامى). قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینىe.
    25. Kapur, A. C.(1987). pinciples of Political Science. 17th ed., London: c. Allen & Unwin Ltd.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار