الگوی حکمرانی گام اول انقلاب و دلالت‌های سیاستگذارانه «بیانیه گام دوم»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

چکیده

مقاله می‌کوشد الگوی حکمرانی انقلاب در گام اول و نیز دلالت‌‎های سیاستگذارانه بیانیه گام دوم را تبیین و تشریح کند. برای این منظور ابتدا از تکنیک آشنایی‌زدایی بهره برده‌ایم. مهم‌ترین مؤلفه‌های الگوی حکمرانی گام نخست عبارتند از:
1. ادراک انقلاب اسلامی به‌عنوان یکی از انقلابات کبیر بشری که نویددهنده ظهور جهان جدیدی است‫.
2. تقدم‌بخشی به فرهنگ و معنویت که نشانگر تأثیر عوامل غیرمادی در پیشرفت‌های گام اول است.
3. پیگیری مفهوم برکت و عدم اتکای صرف بر منطق هزینه و فایده اقتصادی.
4. تمرکز بر جهاد علمی برای گذر از عقب‎ماندگی‌های تاریخی و ترسیم آتیه کشور.
در مرحله بعد، پس‌کاوی بیانیه را مد نظر داشته‌ایم. خروجی این بخش، به‌واقع نوعی آسیب‌شناسی گام اول است. بدین‌روی، اهم دلالت‌های سیاستگذارانه بیانیه گام دوم عبارتند از:
1. برخلاف تصور غالب، نه‌صرف واگذاری امور به جوانان بلکه ترسیم تکالیف آحاد ملت در گام دوم، هدف اصلی‌ بیانیه است.
2. اگرچه غایت علوم فنی و مهندسی دستیابی به سطوح بالاتر تکنولوژی و تولید ثروت است، اما اداره جامعه، تنها از طریق توسعه فناوری و خلق ارزش افزوده اقتصادی محقق نمی‌شود، بلکه روی دیگر تنزل علم به فناوری، تفکیک علم اقتصاد از ماهیت انسانی و اجتماعی جامعه و تقلیل آن به نوعی منطق محاسباتی درونی و مستقل است.
3. هر تلاشی برای تحقق گام دوم انقلاب، مستلزم توجه به مکانیسم‌ها و چگونگی تأثیرگذاری سیاستگذاری‌های پیشین علمی و اقتصادی کشور بر مقوله سبک زندگی است. بنابراین، مهمترین راهبرد فراهم‌سازی بستر تأسیس تمدن نوین اسلامی-ایرانی، تلاش برای ایجاد نظریه علمی اقتصادی با توجه به ابعاد سبک زندگی متناسب است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Model of Islamic Revolution Governance in the First Phase and Policy-Making Implications of ‘The Second Phase Statement’

نویسنده [English]

  • Ismail Nodeh Farahani
A Ph.D. Student, the Faculty of Social Sciences, Tehran University, Tehran, Iran
چکیده [English]

This essay tries to describe and explain the model of Islamic revolution governance in the first phase and policy-making implications of the second phase statement. To do this, I first have used defamiliarization technique. The most important elements of the first phase ruling model consist in:
1. Understanding the Islamic revolution as one of the great human revolutions that heralds the emergence of a new world.
2. Prioritizing culture and spirituality that signifies the impact of non-material factors on the first phase developments.
3. Pursuing the meaning of abundance [through God’s blessings] and not merely relying on the economic cost-benefit logic.
4. Concentrating on scientific jihad for transiting through the historical backwaters and delineating country’s future.
In the next stage, I deal with the statement retrospection. The result of this section, in fact, is some kind of pathology of the first phase. Therefore, the most important policy-making implications of the second phase statement consist in:
1.  Unlike the dominant vision, the main goal of the statement is to delineate the nation's duty in the second phase, not just to relating affairs to youths.
2. Although the ultimate goal of technical and engineering science is to access to higher degree of technology and to produce wealth, handling society is not accomplished only through developing technology and creating economic value added. The other aspect of reducing science to technology is separation of the economics from its social and human aspect, and thus, reducing it to a kind of independent, internal computational logic.
3. Any attempt to realize the second phase of revolution requires attention to mechanisms and impact of the previous scientific and economic policy-makings on life style. So, the most important strategy of preparing the ground for New Islamic-Iranian Civilization establishment is trying to generate the economic scientific theory in respect to dimensions of proportional life style.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • the second phase statement of the Islamic Revolution of Iran
  • defamiliarization
  • youth
  • retrospection (re-exploration)
  • and new Islamic-Iranian civilization
1. آوینی، سیدمرتضی (1369)، «از هر طریق که راه بسپاری کار را به قطعنامه 598 می‎کشانند»، ماهنامه سوره، دوره 2، ش4.
2. احمدی، بابک (1396)، ساختار و تأویل متن، تهران: نشر مرکز، چاپ 18.
3. احمدیان، مریم؛ محسن طلایی و فریدون انتظاری (1396)، الگوی راهبردی حمایت از تولید 6. نقش دولت کره جنوبی در تولد و رشد برندهای موفق جهانی، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل: 15593.
4. اسداللهی، خدابخش و منصور علیزاده‎بیگدیلو (1391)، «آشنایی‎زدایی و فراهنجاریِ معنایی در غزلیات‎ مولوی»، شعرپژوهی، سال 4، ش1 (پیاپی 11)، ص1−20.
5. اسکویی، نرگس (1384)، «روش‎های آشنایی‎زدایی در شعر صائب ‎تبریزی»، پژوهشنامه فرهنگ و ادب، سال 1، ش1.
6. ایمان، محمدتقی و اسلام آقاپور (1386)، «تکنیک زاویه‎بندی در تحقیقات علوم ‎انسانی»، فصلنامه روششناسی علوم انسانی (حوزه و دانشگاه)، دوره 13، ش52، ص25−44.
7. ایمان، محمدتقی (1388)، مبانی پارادایمی روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم انسانی، قم: پژوهشگاه حوزه ‎و‎ دانشگاه.
8. ایمان، محمدتقی و احمد کلاته‎ساداتی (1391)، «آسیب‎شناسی روش توسعه علوم‎ انسانی در ایران»، راهبرد فرهنگ، سال 5، ش19، ص27−52.
9. بلیکی، نورمن (1393)، پارادایمهای تحقیق در علوم انسانی، ترجمه سیدحمید‎رضا حسنی، محمد‎تقی ایمان و سید‎مسعود ماجدی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ 2.
10. بنی‎اسدی، محمدعلی (1383)، «آشنایی‎زدایی: بخش اول، بخش دوم و بخش پایانی»، کیهان کاریکاتور، شماره‎های 149 تا 154 (مرداد تا دی‎‎ماه)، ص6−11.
11. بولتون، جان (12/4/1396)، سخنرانی در سازمان ملل در نشست گروهک منافقین (مجاهدین خلق) در پاریس.
12. پناهی، محمدحسین (1379)، «بررسی زمینه‎ها و اهداف انقلاب ‎اسلامی ‎ایران براساس شعارهای ‎انقلاب»، فصلنامه علوم اجتماعی (دانشگاه علامه)، ش11−12.
13. پناهی، محمدحسین (1385الف)، «ارزش‎های جهاد و شهادت در شعارهای انقلاب‎ اسلامی»، نامه علوم اجتماعی (دانشگاه تهران)، ش29.
14. پناهی، محمدحسین (1385ب)، «اثر انقلاب ‎اسلامی ‎ایران در نظریه‎های فرایند جنبش ‎انقلابی»، فصلنامه علوم اجتماعی (دانشگاه علامه)، ش36.
15. پولانی، کارل (1391)، دگرگونی بزرگ: خاستگاههای سیاسی و اقتصادی روزگار ما، ترجمه محمد مالجو، تهران: پردیس ‎دانش: نشر و پژوهش شیرازه.
16. داوری، رض‍ا (1387)، انقلاباسلامی و وضع کنونی عالم، تهران: مهرنیوشا‎‫.
17. رحیمی، سیدمهدی و زهرا دهقانی (1396)، «تحلیل هنجارگریزی و آشنایی‎زدایی سبکی در شعر قیصر امین‎پور»، فصلنامه پژوهش زبان و ادبیات فارسی، ش46، ص181−202.
18. رستمی، آمنه و محسن ذوالفقاری (1397)، «بررسی آشنایی‎زدایی در اشعار سعید بیابانکی»، فصلنامه علمیپژوهشی زبان و ادبیات فارسی، سال 10، ش34، ص64−86.
19. رضاقلی، علی (1397)، جامعهشناسی نخبهکشی: قائم‎‎مقام، امیرکبیر، مصدق: تحلیل جامعهشناختی برخی از ریشههای تاریخی استبداد، چاپ 41، تهران: نی.
20. زیباکلام، صادق (1395)، ما چگونه ما شدیم: ریشهیابی علل عقبماندگی در ایران، چاپ 25، تهران:روزنه، ویراست 3.
21. سوئدبرگ، ریچارد و مارک گرانووتر (1395)، جامعهشناسی اقتصادی (ساخت اجتماعی و کنش اقتصادی)، ترجمه علی‎اصغر سعیدی، تهران: تیسا.
22. سیاست‎های اصل(44) قانون اساسی، ابلاغی مقام‎ معظم رهبری در مورخ 1/3/1384.
23. سیاست‎های کلی اقتصاد مقاومتی، ابلاغی مقام‎ معظم رهبری در مورخ 29/11/1392.
24. صدیقی، بهرنگ (1393)، «معرفی و بررسی کتاب: جامعه‎شناسی مردم‎مدار «خوب»/ جامعه‎شناسی مردم‎مدار «بد» بازخوانی جامعه‎شناسی خودمانی با عینک «بینش جامعه‎شناختی» اثر حسن نراقی»، مجلۀ جامعهشناسی ایران، دوره 15، ش3، ص162−198.
25. فرهاد، جاوید (1394)، آشنایی‎زدایی چیست؟، تارنمای روزنامه‎ عصر نو (http://www.asrenow.com/)
26. فلیک، اووه (1388)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی، چاپ 2، تهران: نی.
27. قاسم‎پور، محسن و محمدکاظم قهاری‎کرمانی (1395)، «بررسی کاربرد برجسته‎سازی ادبی در احادیث کتاب فضل قرآن اصول کافی (براساس نظریه آشنایی‎زدایی)»، فصلنامه علمیپژوهشی مطالعات ادبی متون اسلامی، سال 1، ش4، ص65−85.
28. قاسمی، محمدعلی (1389)، «دیالکتیک امت و ملت در آرای امام‎خمینیe»، مطالعات راهبردی، سال 13، ش3 (پیاپی 49)، ص131−147.
29. قرائتی، محسن (1398)، مبانی قرآنی بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی مقام معظم رهبری، تهران: ستاد اقامه نماز.
30. کچویان، حسین (1383)، کند و کاو در ماهیت معمایی ایران (جهانیسازی، دموکراسی و جامعهشناسی سیاسی ایران)، قم: بوستان کتاب.
31. ک‍چ‍وی‍ان‎، ح‍س‍ی‍ن (۱۳۹۱)‎‎‫، انقلاب اسلامی ایران انفتاح تاریخ: بیداری اسلامی در بهار عربی، تهران: شرکت انتشارات سوره مهر.
32. کرسول، جان (1394)، پویش کیفی و طرح پژوهش: انتخاب از میان پنج رویکرد (روایتپژوهی، پدیدارشناسی، نظریه دادهبنیاد، قومنگاری، مطالعه موردی)، ترجمه حسن دانایی‎فرد و حسین کاظمی، چاپ 2، تهران: صفار، ویرایش 2.
33. محمدی فشارکی، محسن و سمیه صادقیان، (1392)، «آشنایی‎زدایی زبانی در آثار دولت‎آبادی (با تکیه بر دو اثر داستانی با شبیرو و عقیل عقیل)»، فصلنامه علمیپژوهشی ادبیات پارسی معاصر، ش1 (پیاپی 5)، ص145−168.
34. محمدی، جمال (1395)، «یه حبه قند: بازآفرینی دیالکتیک رخداد و روزمرگی در حیات اجتماعی»، جامعهشناسی هنر و ادبیات، دوره 8، ش2، ص1−23.
35. مختاری، قاسم و مطهره فرجی (1392)، «آشنایی‎زدایی در جزء سی‎ام قرآن‎کریم»، فصلنامه پژوهشهای ادبیقرآنی، سال 1، ش2، ص93−116.
36. مریجی، شمس‎الله (1398)، «مبانی و عوامل تحققِ تغییرات اجتماعی در بیانیه گام دوم انقلاب»، علوم سیاسی (باقرالعلوم)، دوره 22، ش87، ص78−97.
37. معینی‎پور، مسعود و رضا لک‎زایی (1391)، «ارکان امت واحده و تمدن اسلامی از منظر امام خمینیe و مقام معظم رهبری»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال 9، ش28، ص51−76.
38. مؤمنی، فرشاد و شیما حاجی‎نوروزی (1396)، «اقتصاد سیاسی خصوصی‎سازی همراه با فساد»، پژوهشنامه اقتصادی، دوره 17، ش67، ص221−252.
39. میرباقری، سیدمحمدمهدی (1398)، عصر جدید: خوانشی از مفاهیم و راهبردهای بیانیه گام دوم، قم: تمدن نوین اسلامی.
40. میلز، سی. رایت (1389)، بینش جامعهشناختی: نقدی بر جامعهشناسی آمریکایی، ترجمه عبدالمعبود انصاری، چاپ 4، تهران: شرکت سهامی انتشار.
41. نامداری، روح‎الله (1396)، خمینی؛ پدیده انسانی پیچیده: گزارههایی برای آشناییزدایی از تصویر عمومیشده امام خمینیe، قم: دفتر نشر معارف.
42. نراقی، حسن (1397)، جامعهشناسی خودمانی: چرا درماندهایم؟، چاپ 30، تهران: اختران.
43. نوده‎فراهانی، اسماعیل (1390)، ملاحظات سیاستگذاری فرهنگی نسل جوان، ش3 مفهوم جوانی، تهران: مرکز پژوهش‎های مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل: 12222.
44. نوده‎فراهانی، اسماعیل (1395)، سه گفتار در باب اقتصاد مقاومتی، قم: دفتر نشر معارف.