تأثیر فرهنگ بومی ‌اسلامی‌ بر پیشگیری از جرائم در شهر قم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 * استادیار مدیریت پیشگیری از جرم دانشگاه علوم انتظامی امین و عضو انجمن علمی پژوهش‎های انتظامی ایران(نویسنده مسئول)

2 استادیار مدیریت پیشگیری از جرم. دانشگاه علوم انتظامی امین

چکیده

فرهنگ بومی ‌اسلامی‌ برخلاف سایر فرهنگ‌های مادی‌گرا، ضمن پاسخ‌گویی به نیازهای ‌آحاد جامعه، ریشه در توحید دارد که اساس دین اسلام است و نهادینه‌شدن صحیح آن می‌تواند به‌طور هماهنگ ابعاد مادی و معنوی حیات انسان‌ها را توسعه دهد به‌گونه­ای که جامعه‌ای متعالی و عاری از هرگونه آسیب و جرم خروجی آن شود. هدف پژوهش حاضر، تبیین میزان تأثیر فرهنگ بومی ‌اسلامی‌ بر پیشگیری از جرائم در کلان­شهر قم است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش پژوهش، توصیفی−تحلیلی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش کارکنان فرماندهی انتظامی‌ شهر قم به تعداد 250 نفر است و حجم نمونه 150 نفر و به روش تصادفی ساده نمونه‌گیری انجام شد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسش‎نامه محقق‌ساخته است. برای تحلیل داده‌ها، از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری از طریق نرم‌افزار لیزرل استفاده شد. با توجه به یافته‌های پژوهش مبنی بر معناداربودن تأثیر شاخص‌های هریک از عوامل سه‌گانه فرهنگ بومی ‌اسلامی‌ بر پیشگیری از جرم، مشخص شد که توسعه اجتماعی، اقتصادی و خانوادگی مبتنی بر فرهنگ بومی و اسلامی‌ در کلان­شهر قم از طریق نهادهای دولتی، مردمی، فرهنگی، حوزوی‌ و آموزشی، مبین کارکرد مثبت آنهاست و برنامه‌ریزی در راستای ارتقای نقش و تأثیر نهادهای یادشده، توسعه اقدامات پیشگیرانه و درنتیجه کاهش جرائم و آسیب‌های اجتماعی را به دنبال خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of the Indigenous Islamic Culture on the Crime Prevention in the City of Qom

نویسندگان [English]

  • Sayyad Darvishi 1
  • Ebrahim Davoodi Dehaqani 2
1 Assistant Professor of Crime Prevention Management, Amin University of Law Enforcement Sciences and a member of the Iranian Law Enforcement Research Association,(Corresponding Author)
2 Assistant Professor of Crime Prevention. Amin University of Law Enforcement Sciences
چکیده [English]

The indigenous Islamic culture, unlike the materialistic cultures, while meeting the needs of the individuals in the society, is rooted in monotheism, which is the basis of Islam, and its proper institutionalization can harmoniously develop the human life’s the material and spiritual dimensions so that the transcendent society, which is free from any harm and crime, becomes its output. This study seeks to explain the effectiveness of the indigenous Islamic culture on the crime prevention in the City of Qom. The present study is applied in terms of purpose and its method is descriptive-analytical and correlational. The statistical population was 250 employees at the Law Enforcement Force of in Qom, Iran, the sample size was 150 people, and sampling was done by simple random method. Data was collected using a researcher-made questionnaire. The structural equation modeling was used through LISREL software in order to analyze the data. According to the findings on the significance of the indicators of every three factors of  the indigenous culture Islamic  on crime prevention, it was found that social, economic and family development based on the indigenous Islamic culture in this metropolis city, through governmental, non-governmental, cultural, Howzavi, and educational institutions, indicated their positive functioning and the findings also showed that planning to improve the role and effectiveness of these institutions, and developing preventive measures result in reducing crimes and social harms.

کلیدواژه‌ها [English]

  • the indigenous Islamic culture
  • the indigenous culture of family
  • the indigenous culture of the society
  • indigenous economic culture
  • crime prevention

مراجع

  1. آشوری، داریوش (1380)، تعریف‌ها و مفهوم فرهنگ، تهران: نشر آگاه.
  2. بابایی، محمدعلی و اسماعیل انصاری (1393، بهار)، «تحلیل اقتصادی پیشگیری از جرم»، مجله مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، 6 (1)، ص31−60. قابل بازیابی از: http://jls.shirazu.ac.ir/article_2040.html
  3. بهار، مهری و مریم فروغی (1397)، «واکاوی نقش خیریه‌ها در تولید و تداوم فقر زنانه»، فصلنامه زن در توسعه و سیاست، 16(1)، ص27−49.
  4. بیات، بهرام؛ جعفر شرافتی‌پور و نرگس عبدی (1387)، پیشگیری از جرم با تکیه بر رویکرد اجتماع محور، تهران: معاونت اجتماعی نیروی انتظامی.
  5. تودارو، مایکل (1369)، توسعه اقتصادی در جهان سوم، ترجمۀ غـلامعلـی فرجـادی، چاپ دوم، تهران: سازمان برنامه و بودجه.
  6. توسلی، غلامعباس (1384)، جامعه‌شناسی شهری، تهران: انتشارات سمت.
  7. خسروی، شعیب؛ عیسی نجفی و الیاس نورایی (1397)، «تحلیل جایگاه فرهنگ عامه ایرانی در غزلیات بیدل دهلوی»، دوفصلنامه علمی‌−پژوهشی فرهنگ و ادبیات عامه، 6 (24)، ص117−143. قابل بازیابی از: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-24548-fa.pdf
  8. دوپویى، گزاویه (1374)، فرهنگ و توسعه، ترجمۀ فاطمه فرهانى و عبدالحمید زریـن قلـم؛ تهران: انتشارات یونسکو در ایران.
  9. ربانی، رسول (1387)، جامعه‌شناسی شهری، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
  10. رجبعلیان، محمدرضا (1397)، «آسیب‌شناسی فرهنگی حضور مردم در مساجد تهران و ارائه راهکارها» دوفصلنامه اسلام و علوم اجتماعی، 10 (20)، ص125−139. قابل بازیابی از: http://soci.rihu.ac.ir/article_1511.html
  11. ستوده، هدایت اله (1386)، جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران، تهران: ندای آربانا.
  12. سخاوت، جعفر (1385)، جامعه‌شناسی انحرافات اجتماعی، چاپ سیزدهم، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
  13. سراوانی، حسین؛ منیژه عزتی رستگار؛ زهرا گلشنی خادم و رضا پوربهرام (1398)، «اخلاق مدرن، فرهنگ اسلامی ‌و ارتباطات در دنیای مجازی»، فصلنامه مطالعات اسلامی، 6(18)، ص55−77. قابل بازیابی از: https://www.magiran.com/paper/2027244.
  14. سگالن، مارتین (1386)، جامعه‌شناسی تاریخی خانواده، ترجمه حمید الیاسی، چاپ سوم، تهران: نشر مرکز.
  15. شاه‌جهان‌پور، سعید (1396)، «نقش فرهنگ در پیشگیری از جرم»، فصلنامه علمی‌حقوقی قانون یار، 4 (4)، ص61−72. قابل بازیابی از: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=313778
  16. عباچی، مریم (1388)، «پیشگیری از بزه‌دیدگی مکرر کودکان با تأکید بر نقش پلیس. پیشگیری از تکرار جرم و تکرار بزه‌دیدگی»، مجموعه مقالات ارائه شده در نخستین همایش ملی پیشگیری از جرم، تهران: مرکز تحقیقات کاربردی پلیس پیشگیری و معاونت تربیت و آموزش نیروی انتظامی.
  17. عبداللهی، پریسا (1392)، بررسی رابطه میان مصرف کالای فرهنگی با تمایل به ارتکاب جرم، (گزارش منتشر نشده) دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد.
  18. عسکری خانقاه، اصغر و محمدشریف کمالی (۱۳۸۴)، انسان‌شناسی عمومی، تهران: انتشارات سمت.
  19. عظیمی، حسین (1371)، مدارهای توسعه‌یافتگی در اقتصاد ایران، چاپ دوم، تهران: نشر نی.
  20. فاضلی، نعمت الله و محمد فاضلی (1376)، فرهنگ و توسعه؛ رهیافت مردم‌شناختی توسعه، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  21. قاسمی، حاکم و زهرا ناظری (1391)، «فرهنگ ایرانی در عصر جهانی شدن (مورد مطالعه فرهنگ نوروز)»، فصلنامه مطالعات فرهنگ−ارتباطات، 13 (19)، ص91−112. قابل بازیابی از: http://www.jccs.ir/article_3365.html.
  22. مطهری، مرتضی (1385)، خدمات متقابل اسلام و ایران، تهران: انتشارات صدرا.
  23. ملائی، کامبیز (1390)، «نقش توانمندسازی فرهنگی در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی»، فصلنامه محقق، سال دوم، شماره چهارم.
  24. ممتاز، فریده (1381)، انحرافات اجتماعی و نظریه‌ها و دیدگاه‌ها، چاپ اول، تهران: شرکت سهامی انتشار.
  25. موسوی خمینی، سیدروح‌الله (1363)، صحیفه نور، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینیe.

26. نجفی‌ابرندآبادی، علی‌حسین (1383)، مباحثی در علوم جنایی (تقریرات درس جرم‌شناسی مقاطع دکتری و کارشناسی ارشد). مجموعه دو جلدی به کوشش شهرام ابراهیمی.

  1. نظرپور، محمدنقی (1389)، «گستره اثرگذاری فرهنگ اسلامی بر توسعه اقتصادی»، فصلنامه اقتصاد اسلامی، 10(38)، ص175−200.

28. نیازپور، امیرحسن (1383)، «حقوق پیشگیری از بزهکاری در ایران»، مجله حقوقی دادگستری، (48 و 49)، ص169−226. قابل بازیابی از: https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/484554

29. همتی، عباس (1392)، بررسی نقش فرهنگ شهروندی در کاهش تمایل به ارتکاب جرم، (گزارش منتشر نشده) دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد شهرکرد.

30. Arlacchi, P. (2017), Culture conflict and crime: A global perspective. In Migration, Culture Conflict and Crime (pp. 13-21), Routledge.

31. Exner-Cortens, D., Wells, L., Lee, L., & Spiric, V. (2019), Building a culture of intimate partner violence prevention in Alberta, Canada through the promotion of healthy youth relationships. Prevention science, 1-10.

32. Fixsen, D., Blase, K., Metz, A., & Van Dyke, M. (2013), Statewideimplementation of evidence-based programs.Exceptional Children, 79 (2), 213–230.

33. Giddens, Anthony. (1989), Central Problems in Social Theory: Action, Structure and Contradiction in Social Analysis, London.

34. Gussen R, (1991), Applied Criminology, Translated by Mehdinia, First Edit, Tehran Publication.

35. Hughes, G. (1996), The politics of criminological research. In R. Sapsford (ed.), Researching Crime and Criminal Justice. Milton Keynes: Open University Press.

36. Marzbali, M. H., Abdullah, A., & Tilaki, M. J. M. (2019), Crime prevention through Environmental Design (CPTED) in Malaysia: Development of a tool to measure CPTED implementation in residential settings. In Rebuilding Crime Prevention Through Environmental Design (pp. 153-183), Routledge.

37. Taylor, L. Walton, P and Young, J (1973), Critical Criminology, London: Rout ledge and Kegan Paul.

38. Tio, A. (1998), Deviant Behavior, New York: Addison Wesley Longman Inc.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار