بررسی نقش دین در رفتارهای فردی و عمومی دانشجویانِ دانشگاه صنعتی شریف

نویسنده

کارشناس ارشد جامعه شناسی و مدیر آموزش و پژوهش مرکز علمی کاربردی شهرستان نورآباد

چکیده

بسیاری از جامعه‌شناسان بر این باورند که فرآیند مدرنیزاسیون در کشورهای جهان سوم منجر به سکولارشدن افراد و دین می‌شود به این معنا که دین نقش اجتماعی خویش را در شکل‌دهی و هنجاربخشی امور مربوط به حوزه عمومی و اجتماعی را از دست می‌دهد و به قلمرو خصوصی افراد می‌خزد. آیا چنین فرآیندی در میان نسل جدید دانشجویان ایرانی که در دوره اوج مدرنیزاسیون جامعه ایرانی به دنیا آمده و در مهم‌ترین حامل‌های نهادی فرهنگ مدرن یعنی دانشگاه‌ها و مدارس مدرن زیسته‌اند اتفاق افتاده است؟ برای پاسخ به این پرسش دو پارامتر «نقش دین در رفتارهای فردی» و «نقش دین در رفتارهای عمومی» را تعریف کرده و آن را به صورت پرسشنامه‌ای در میان دانشجویان ورودی‌های 84 تا 91 دانشگاه شریف مورد سنجش قرار می‌دهیم. در نهایت به نظر می‌رسد که نه تنها نقش دین در رفتارهای عمومی دانشجویان بسیار کمرنگ است و تنها حدود 31 درصد به دخالت دین در رفتارهای عمومی خود قائلند، بلکه ابعاد غیر فقاهتی دین هم در حال از دست دادن اهمیت خود در شکل‌دادن رفتارهای فردی دانشجویان هستند، به طوری که در برابر 55 درصد معتقدین صرف به احکام فردی فقهی، تنها 26 درصد دانشجویان به ابعاد غیر فقاهتی دین نیز قائلند

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of Religion in Personal and Public Beh avior of Students of Sharif University

نویسنده [English]

  • Mohammad Hossein Badamchi
MA in Sociology l Research and Education Manager , NoorAbad City Applied Science Center
چکیده [English]

Many sociologists believe that the process of modernization in developing countries leads to secularization of individuals and religion, that is, religion loses its social role in shaping and normalizing affairs of public domain and enters into the individuals’ private realm. Whether such a process has happened among the new generation of Iranian students who were born during the peak period of modernization of society and lived in the most important institutional carriers of modern culture namely, modern schools and universities or not? To answer this question, the author of the present paper defines "the role of religion in personal behavior" and "the role of religion in public behavior" and puts them into a questionnaire and distributes among 84 to 91 students of Sharif University. Finally, it seems that religion not only has a weak function in public attitudes of students but it is losing its importance in shaping the behavior of individual students. %55 of them believe in individual jurisprudential precepts and only %26 favor the non-jurisprudential dimensions of religion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Secularization
  • Piety
  • the Role of Religion in Personal and Public Behavior
  • modernization
  • Sharif University of Technology

مراجع

    آزاد ارمکی و زارع، (1387)، دانشگاه، مدرنیته و دینداری، پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی، ویژه‌نامه پژوهش‌های اجتماعی.
برگر، پیتر؛ بریجیت برگر؛ هانسفرید؛ کلنر، (1381)، ذهن بی‌خانمان، تهران، نشر نی.
بروس، استیو، (1387)، مدل سکولار شدن غرب، ترجمه محمدمسعود سعیدی، تهران، گام نو.
جلیلی، هادی، (1385)، سکولار شدن، طرح نو.
    ذوالفقاری، ابوالفضل، (1388)، رابطه میزان دینداری(التزام دینی) با نوع دینداری»، دکتر ابوالفضل ذوالفقاری، فصلنامه علوم اجتماعی، ش 49.
    شاینر، لاری، (1383)، مفهوم سکولار شدن در پژوهش‌های تجربی، ترجمه سید حسین سراج‌زاده؛ منتشر شده در چالش‌های دین و مدرنیته، مباحثی جامعه‌شناختی در دینداری و سکولار شدن، سراج‌زاده، تهران، طرح نو.
   شجاعی‌زند، علیرضا، (1385)، مسیرهای محتمل در عرفی شدن ایران، مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره هفتم، ش 1.
   شجاعی‌زند، علیرضا ،(1386)، بررسی امکان همزیستی دین و مدرنیته، نامه علوم اجتماعی، ش 30.
   شجاعی‌زند، علیرضا ،(1380)، دین، جامعه و عرفی شدن، تهران، نشر مرکز.
   شجاعی‌زند، علیرضا ،(1384)، مدلی برای سنجش دینداری در ایران، مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره ششم، ش 1.
مرشدی، ابوالفضل، (1384)، بررسی سطح دینداری و گرایش‌های دینی دانشجویان، مطالعه موردی دانشگاه امیرکبیر، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
   مولر، جی.اچ؛ شوسلر، کی.اف و کاستنر، اچ.ال، (1389)، استدلال آماری در جامعه‌شناسی، چ1، ترجمه هوشنگ نایبی، تهران، نشر نی.
   نیک‌پی، امیر، (1378)، ایدئولوژی، دین و انقلاب ایران، فصلنامه متین، ش 3 و4.
   همیلتون، ملکم، (1387)، جامعه‌شناسی دین، ترجمه محسن ثلاثی، تهران، نشرثالث.
  یوسف‌زاده، حسن، (1388)، نگاهی به تحول آراء پیتر برگر درباره سکولاریسم، معرفت فرهنگی اجتماعی، سال اول، ش 1.
Berger.p, Some Second Thoughts on Substantive versus Functional Definitions of Religion, Journal for the Scientific Study of Religion, Vol. 13, No. 2, 1974, Pp 125-133.
Dillon, Michele, Secularization, The Cambridge Dictionary of Sociology, General Editor Brayan S. Turner, New York, Cambridge University Press (2006), p 562.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار