بررسی ساختار دولت در مدیریت علوی " تحلیل جامعه شناختی بر منشور مدیریت امام علی(ع) در فرمان معروف مالک اشتر"

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، جامعه‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 دکتری تخصصی، سیاست‌گذاری فرهنگی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری، تاریخ اسلام، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

چکیده

درواقع، نامۀ 53 نهج‎البلاغه، عهدنامۀ امام علیj است که برای مالک اشتر نگاشته‎اند و به‎منزلۀ منشور مدیریت علوی و تعیین ساختار دولت در آن می‎باشد. در این متن و منشور، مبانی نظری حکومت اسلامی ترسیم شده است و یک نوع سیاست‎نامه محسوب می‎شود. ازآنجایی‎که به نظر می‎رسد سازۀ مفهومی مدیریت علوی، عنوان تازه و با رویکرد جدید قرار است طرح و بررسی شود، در پژوهش حاضر نیز این سازۀ مفهومی به شیوه‎ای نو در قالب یک چارچوب نظری جامعه‎شناختی معروف به نظریۀ کارکردگرایی−ساختاری بررسی شده است. متن و منبع اصلی و به تعبیر مکس وبر[1] (1920-1864) آن نمونه آرمانی متن فرمان امام علی به مالک اشتر می‎باشد که به روش تحلیل محتوا (کیفی) بررسی و با یک نگاه اندام‎وارگی به جامعه و دولت، اصول و ساختار مدیریت علوی، به‎ویژه جایگاه و نقش ساختار سیاسی در این مدیریت واکاوی شده است.
یافته‎های پژوهش نشان می‎دهد که براساس دیدگاه نظری−تحلیلی پیش‎گفته در نظام سیاسی موردنظر با نمونه مثالی فرمان مالک اشتر، سیاست و مدیریت به‎عنوان یک خرده‎نظام مهم هدایت‎کننده در رابطه متقابل با خرده‎نظام‎های دیگر جامعه، به‎ویژه خرده‎نظام فرهنگی عمل می‎کند که شاخص آن ارزش‎ها می‎باشند.
 
[1]. Max Weber

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Examining the structure of the government in the Alawi model of management, "Sociological analysis based on the Malik al-Ashtar's treaty, a functionalist approach"

نویسندگان [English]

  • Gurban Ali Saboktakinrizi 1
  • Eraj Hag nadari 2
  • Mohammad Amraei 3
1 Associate Professor, Sociology, Faculty of Literature and Humanities, Khwarazmi University, Tehran, Iran
2 Ph.D., Cultural Policy, Faculty of Literature and Human Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran
3 PhD student, Islamic History, Faculty of Literature and Humanities, Lorestan University, Khorramabad, Iran
چکیده [English]

Alawi Management is the overall title of this article, with special emphasis on the political structure of this type of management. The paper also explores this conceptual construct in a new way in the context of a sociological theoretical framework known as structural functionalism. The ideal type is the text of Imam Ali's commands to Malik al-Ashtar (letter 53 of Nahj al-Balagheh), which is examined through a content analysis method and with a glance at the Alawi community or state, the principles and structure of Alawi management. Especially the role and place of the political structure in this management has been analyzed.
The conclusions show that according to organism view, policy in Alawi system, the political subsystem as a governor agency acts on relationship with other subsystems particular values system. Also in Alawi view point concept of state is too close to concept of society. Because the state arise from the society and society divided to four subsystems includes: social, cultural, economic and political ones.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Ali
  • Political Structure
  • function
  • Sociology
  • values

مراجع

  1. آشتیانی، محمدرضا و محمدجعفر امامی (1380)، ترجمه گویا و شرح فشرده‎ای بر نهج‎البلاغه، قم: انتشارات مطبوعاتی هدف.
  2. ابن ابی‎الحدید (2007م)، شرح نهج‎البلاغه، بغداد: دار الکتب العربی.
  3. اسکیدمور، ویلیام (1372)، تفکر نظری در جامعه‎شناسی، ترجمه جمعی از مترجمان، تهران: نشر سفید.
  4. ایمان، محمدتقی، و محمدرضا نوشادی (1390)، «تحلیل محتوای کیفی»، مجله ‎پژوهش، سال سوم، ش2 (پیاپی 6)، ص 44−
  5. بخشایش اردستانی، احمد و فرزانه دشتی (1392)، «مردم‎‎سالاری در حکومت امام علیj»، دوفصلنامه علمی−پژوهشی پژوهش‎نامه علوی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال 4، ش2، ص 40−
  6. تقوی دامغانی، سیدرضا (1374)، نگرشی بر مدیریت اسلامی، چاپ نهم، قم: سازمان تبلیغات اسلامی.
  7. توسلی، غلام‎عباس (زمستان 1384)، «مفهوم سرمایه در نظریات کلاسیک و جدید با تاکید بر نظریه های سرمایه اجتماعی»، نامه علوم اجتماعی، ش4، پیاپی 26، ص1−
  8. جعفری، محمدتقی (1379)، حکمت اصول سیاسی اسلام (ترجمه و تفسیر فرمان مبارک امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب به مالک اشتر)، تهران: انتشارات بنیاد نهج‎البلاغه.
  9. حسینی اصفهانی، مرتضی (1384)، کارگزاران شایسه در اسلام، قم: انتشارات فرهنگ قرآن.
  10. حسینی، سید عبدالرضا (1393)، «الگوی صدور دستور در نامه 46 امام علیj»، دو فصل‎نامه علمی−پژوهشی مدیریت اسلامی، سال 22، ش2.
  11. دشتی، محمد (1391)، ترجمه نهج‎البلاغه، چاپ پنجم، قم: انتشارات ظهور.
  12. دلشاد تهرانی، مصطفی (1390)، رایت درایت، اخلاق مدیریتی در عهدنامه مالک اشتر، تهران: انتشارات دریا.
  13. دورکیم، امیل (1369)، قواعد روش جامعه‎شناسی، ترجمه: علی‎محمد کاردان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  14. دیلینی، تیم (‎1390)، نظریه‎های جامعه‎شناسی کلاسیک، ترجمه: وحید طلوعی و بهرنگ صدیقی، تهران: نشر نی.
  15. ریترز، جورج (1387)، نظریه جامعه شناختی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
  16. عسکریان، مصطفی (1387)، مدیریت اسلامی، تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
  17. فاضل لنکرانی، محمد (1382)، آیین کشورداری، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
  18. کرایب، یان (1391)، نظریه‎های کلاسیک جامعه‎شناسی، ترجمه: شهناز مسمی‎پرست، تهران، نشر آگه.
  19. گل‎مکانی، وجیهه؛ هادی وکیلی و علی ناظمیان‎فرد (1396)، «نقش کارگزاران امام علیj در تأمین امنیت اقتصادی»، فصلنامه علمی−پژوهشی مطالعات تاریخ اسلام، سال 9، ش34، ص131-160.
  20. محسنی، محمدسالم (1400)، «شرایط صلح از دیدگاه امام علیj»، دو فصلنامه علمی−پژوهشی پژوهشنامه علوی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال 12، ش1، ص277-290.
  21. محمدی اصل، عباس (1388)، نظریه‎های جامعه‎شناسی، تهران: انتشارات جامعه‎شناسان.
  22. مطهری، مرتضی (1398)، سیری در نهج‎البلاغه، چاپ هفتاد، تهران: انتشارات صدرا.
  23. مکارم شیرازی، ناصر (1392)، پیام امیرالمؤمنین (شرحی تازه و جامع بر نهج‎البلاغه)، قم: انتشارات امام علی بن ابیطالب.
  24. موسوی گرمارودی، علی (1383)، منشور دادگری، انتشارات جمهوری.
  25. میرخلیلی، سیدمحمود (1395)، «بزهکاری یقه‎سفیدها از منظر امام علیj»، فصلنامه علمی−پژوهشی حقوق اسلامی، سال 13، ش51، ص 7-39.
  26. نظرزاده، جمشید (1386)، نامه امام علی به مالک شتر، مشهد: نشر فجر ولایت.
  27. نوبری، علیرضا و مهدی جامعی (1399)، «تحلیل محتوای نامه‎های امام علیj به معاویه با محور واکاوی سهم اخلاق در مناسبات حکومتی»، دو فصلنامه علمی−پژوهشی پژوهش‎های سیاست اسلامی، سال 8، ش18، ص 31-79.
  28. وینسنت، اندرو (1381)، نظریه‎های دولت، ترجمه حسین بشیریه، نشر نی.
  29. Marx, carl (1869-1963), the 18th Brumaire of Louis Bonapart, New York: international publishers.
  30. putnam,R.D. (1999), "the prosperous community: social capital and public life", the American prospect, inc, vol 4, no 13, pp 1-11.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار