بررسی تربیت اجتماعی از منظر معلمان و مبانی نظری تحول بنیادین در جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه آموزشی علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، ایران

2 کارشناسی ارشد علوم تربیتی، آموزش و پرورش فارس.

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تربیت اجتماعی از منظر مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم ‏و تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران و فهم معلمان از تربیت اجتماعی بود. داده‏یابی این پژوهش در پارادایم کیفی و به دو شیوۀ اسنادی و مصاحبه انجام گرفت. اسناد شامل مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم‏ و تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران بود. نمونه مورد مطالعه در بخش مصاحبه، معلمان دورۀ متوسطه اول ناحیه دو شهر شیراز بود. پژوهش‎گران با رویکردی توصیفی−تفسیری و با تکیه بر روش تحلیل محتوای استقرایی به مطالعه و تحلیل داده‏ها پرداختند. با توجه به یافته‏های پژوهش، می‏توان گفت بین دو دیدگاه مطرح شده در حدود و قلمرویی که برای تربیت اجتماعی قائل شده‏اند اشتراکاتی وجود دارد. در هر دو دیدگاه به پرورش مهارت‏های ارتباطی، رعایت هنجارها و قوانین توجه شده است. البته بررسی دیدگاه معلّمان نشان می‏دهد که نگاه آنها نسبت به تربیت اجتماعی براساس تجربۀ شخصی و مطالعاتی است که در این زمینه داشته‏اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation of Social education from the perspective of teachers and the theoretical foundations of fundamental change in the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Ali Shiravani Shiri 1
  • Zahra ASkari 2
1 Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Farhangian University, Iran
2 MA. IN Education
چکیده [English]

The purpose of the present study is to investigate the understanding of the theoretical foundations of fundamental development in the formal and public education system of the Islamic Republic of Iran and teachers of social education.Data were collected through qualitative paradigm in two ways: documentary and interview. The documents included the theoretical foundations of fundamental change . The study sample in the interview section was the first high school teachers in the two districts of Shiraz. The researchers studied and analyzed the data using a descriptive-interpretive approach and based on inductive content analysis. According to the findings of the study, It can be said that there are similarities between the two views on the limits and scope of social education. In both perspectives, attention is paid to the development of communication skills, observance of norms and rules. a survey of teachers' views shows that their view of social education is based on personal experience and studies they have had.

کلیدواژه‌ها [English]

  • teachers
  • social education
  • theoretical foundations
  • of fundamental development
  • IRAN

مراجع

1. آگ‎برن و نیم‎کف، می‏یر. اف. (1381)، زمینه جامعه‏شناسی، ترجمه و اقتباس، امیرحسین آریان‏پور، تهران: چاپ شرکت سهامی اسفت.
2. احمدی، اسلام (1387)، «تربیت اجتماعی از دیدگاه سعدی»، پایان‏نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز.
3. ایمان، محمدتقی (1390)، مبانی پارادایمی روش‎های کمی و کیفی تحقیق در علوم انسانی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
4. بهشتی، سعید و محمدعلی افخمی‏اردکانی (1386)، «تبیین مبانی و اصول تربیت اجتماعی در نهج‏البلاغه»، نشریه تربیت اسلامی، ش4، ص7−40.
5. حسینی‏نسب، سیدداوود و مرضیه دهقانی (1387)، «تحلیل محتوای کتب تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی براساس مهارت‏های اجتماعی و بررسی دیدگاه‏های دبیران این دوره»، فصل‏نامه تعلیم و تربیت. ص79−98.
6. دهقانی، مرضیه و مقصود امین‎خندقی (1390)، «تحلیلی بر وضعیت موجود طراحی برنامه درسی تربیت اجتماعی دوره راهنمایی بر مبنای تحلیل محتوای کتاب‏های درسی و اسناد مرتبط برنامه درسی»، پژوهش‏های برنامه درسی انجمن مطالعات برنامه درسی ایران، ش2، ص131−176.
7. رابرتسون، یان (1374)، درآمدی بر جامعه، چ2، ترجمه حسین بهروان، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
8. شریعتمداری، علی (1365)، جامعه و تعلیم و تربیت، تهران: امیر کبیر.
9. صالحی، محسن (1380)، «آسیب‎‏شناسی روش‏های تربیت (جامعه‏پذیری) دینی در نظام آموزش و پرورش»، خلاصه مقاله‏های همایش آسیب‏شناسی تربیت دینی، ص109−110.
10. عابدی، منیره و نیلی، محمدرضا (1392). «بررسی تحلیلی اهداف تربیت اجتماعی آموزش و پرورش ایران و مقایسه آن با دیدگاه های علامه طباطبایی»،  تربیت اسلامی، دوره8، شماره 16: 79-100.
11. علاقه‎بند، علی (1382)، جامعه‎شناسی آموزش و پرورش، تهران: نشر روان.
12. فاتحی‏زاده، مریم؛ احمدرضا نصراصفهانی و فاطمه فتحی (1384)، «بررسی کیفی عملکرد دبیرستان در ایجاد و پرورش مهارت‏های اجتماعی دانش‏آموزان»، مجله روان‎شناسی، ش2، ص23−36.
13. کریمی، عبدالعظیم (1375)، «کارکرد نظام آموزش و پرورش در تربیت اجتماعی کودکان و ارتباط آن با توسعه فرهنگی و اجتماعی»، ماهانه رشد معلّم، ش119، ص22−25.
14. کریمی، عبدالعظیم (1384). «آسیب‎شناسی تربیت اجتماعی»، فصلنامه پژوهش‏های تربیت اسلامی، ش1، ص47−82.
15. مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران (1391).
16. مرزوقی، رحمت‎اله و عباس اناری‎نژاد (1386)، «تربیت اجتماعی از منظر نهج‎البلاغه»، نشریه تربیت اسلامی، دوره 2، ش4، ص163−192.
17. مزیدی، محمد (1385)، «مقدمه‎ای بر روش‎های تحقیق کیفی و تحلیل کیفی داده‎ها» جزوه درسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‎شناسی، دانشگاه شیراز.
18. ملا سلیمانی، فرشته؛ علی قائمی و سعید بهشتی (1389) «بررسی مبانی تربیت اجتماعی از دیدگاه امام سجاد در صحیفه سجادیه»، روان‎شناسی تربیتی، ش17. ص119−146.
19. نصراصفهانی، احمدرضا؛ مریم فاتخی‎زاده، و فاطمه فتحی (1383)، «جایگاه مهارت‎های اجتماعی مورد نیاز دانش‎آموزان در کتاب‎های درسی عمومی دوره متوسطه»، دانشور رفتار (ویژه نامه مقالات علوم تربیتی)، ش9، ص49−64.
20. هاشمی، سیداحمد (1389)، «بررسی میزان استفاده از مفاهیم تربیت شهروندی در محتوای کتاب‏های تعلیمات اجتماعی دورۀ راهنمایی از دیدگاه دبیران»، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزش، س4، ش1، ص141−160.
21. Creswell. John W. (1994), Research Desig Qualitative & Quantitative Approaches. London: Sage Publicans.
22. Maykut, p & morehouse, r. (1994), Beginning qualitative research: aphilosophic and practical guide. London: the farmler press.
فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی
دوره 13، شماره 26
مهر 1400
صفحه 353-375

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار