بررسی نفوذ فاوا در ساختار خانواده معاصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات گروه جامعه شناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

2 دانشگاه ادیان و مذاهب قم

3 دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه تربیت مدرس

4 دانشگاه ادیان و مذاهب

چکیده

سنجش تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر نظام خانواده (روابط ساختاری و عاطفی) به‎منظور پیش‎بینی ساختار خانواده‎ها در آینده می‎تواند موضوع یک تحقیق کاربردی باشد. خانواده‎های ایرانی در کلان شهرها به دلیل استفاده از فاوا با مشکل روابط ساختاری و کمبود روابط عاطفی مواجه هستند، چرا که تقریباً اکثر اعضای خانواده‎ فارغ از جنس، سن و موقعیت، از کاربران آن محسوب می‎شوند. این تحقیق درصدد است تأثیرات فناوری اطلاعات و ارتباطات را بر روابط ساختاری و روابط عاطفی خانواده طبق نظریۀ اجتماعی ارتباط بررسی کند. بنابراین مسئلۀ تحقیق عبارت است از اینکه ساختار خانواده (روابط ساختاری و روابط عاطفی) براثر نفوذ فناوری‎های اطلاعات و ارتباطات چگونه ساختاری خواهد بود؟ براساس نظریۀ اجتماعی ارتباط، تحول در روابط ساختاری و عاطفی به دلیل نفوذ روابط فناورانه در خانواده است. تفاوت شکل‎های خانواده در آینده براثر نفوذ فناوری ارتباطات، به دلیل تفاوت در میزان و چگونگی استفاده از فناوری بین اعضای خانواده‎ها و در مراحل مختلف زندگی است. نتیجه و ایدۀ اصلی و اساسی این نوشتار این است که ساختار خانوادۀ معاصر براثر نفوذ فاوا طبق نظریۀ اجتماعی ارتباط در آینده نه چندان دور، به شکل‎های جدیدی متحول می‎شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Influence of Information and Communication Technology on the Contemporary Family Structure

نویسندگان [English]

  • Majid Kafi 1
  • Seyyede Marziye Shoa Hashemi Khomami 2
  • Masoud Monjezi 3
  • Seyed Mohsen Fattahi 4
1 Member of the Faculty of Sociology, Research Institute of Hawzeh and University
2 University of Religions and Denominations, Qom
3 Tarbiat Modares University
4 University of Religions and Religions
چکیده [English]

Assessing the impact of information and communication technology on the family system (structural and emotional relationships) in order to predict the structure of families in the future can be the subject of an applied research. Iranian families in metropolitan areas face structural problems and a lack of emotional relationships due to the use of ICT, as almost all family members, regardless of gender, age and status, are considered users. This study seeks to investigate the effects of information and communication technology on the structural relationships and emotional relationships of the family members according to the social theory of communication. So the research question is how the structure of the family (structural relationships and emotional relationships) will be constructed by the influence of information and communication technologies? According to the social theory of communication, the change in structural and emotional relationships is due to the influence of technological relationships in the family. The difference in the forms of the family in the future is due to the influence of communication technology, due to the difference in the amount and manner of using technology between family members and at different stages of life. The main conclusion and idea of this paper is that the structure of the contemporary family will change in new ways due to the influence of ICT according to the social theory of communication in near future.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Information and communication technology
  • family structure
  • structural relationships
  • motional relationships
  • technological relationships

مراجع

قرآن مجید
1. اعزازی، شهلا (1376)، جامعه‎شناسی خانواده: با تأکید بر نقش، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر، تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
2. افروز، غلامعلى (1384)، روان‎شناسی خانواده: همسران برتر، تهران: سازمان انجمن اولیا و مربیان جمهوری اسلامی ایران.
3. برنشتاین، فیلیپ اچ. و مارسى تى. برنشتاین (1377)، شناخت و درمان اختلاف‎های زناشویی (زناشویی−درمانی)، ترجمه: سیدحسن پورعابدی نائینی و غلام‌رضا منشئی، تهران: خدمات فرهنگی رسا.
4. پارسونز، تالکوت (1363)، ساختار اجتماعی خانواده، در مبانی و رشد جامعه‎شناسی، اثر جی، اچ، آبراهام، ترجمه: حسن پویان، انتشارات چاپخش.
5. پروین، ستار؛ مریم داودی و فریبرز محمدی (1391)، «عوامل جامعه‌شناختی مؤثر در طلاق عاطفی در بین خانواده‎های تهرانی»، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده، دوره 14، ش56، ص119−153.
6. جزف، حییم آبراهام (1363)، مبانی و رشد جامعه‌شناسی، ترجمۀ حسن پویان، تهران: چاپخش.
7. زارعی‎توپخانه، محمد (1398)، انقلاب جنسی و نهضت خودمهارگری در غرب، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
8. شرفى، محمدرضا (1376)، خانواده متعادل (آناتومی خانواده)، تهران: انجمن اولیاء و مربیان جمهوری اسلامی ایران.
9. صدیق اورعی، غلام‌رضا و دیگران (1398)، مبانی جامعه‎شناسی، مفاهیم و گزاره‎های پایه، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
10. کافی، مجید (1394)، نظریۀ اجتماعی ارتباط در قرآن، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
11. کافی، مجید و سیده‎مرضیه شعاع‎هاشمی (1399)، «ارائه مدل روش‎شناسانۀ تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) بر روابط خانواده»، فصلنامه علمی−پژوهشی روش‎شناسی علوم انسانی، دوره 26، ش103، ص99−115.
12. کوران، دولورس (1377)، استرس و خانواده سالم، ترجمه: مهدی قراچه‎داغی، تهران: البرز.
13. Lanigan, J. (2009), A Sociotechnological Model for Family Research and Intervention: How Information and Communication Technologies Affect Family Life. Marriage & Family Review. 45, 587−609.
14. Sharaievska, Iryna (2012), Family and Marital Satisfaction and the Use of Social Network Technologies, Thesis for the degree of Doctor of Philosophy in Recreation, Sport and Tourism in the Graduate College of the University of Illinois at Urbana−Champaign.
15. White, J. M., & Klein, D. M. (2008), Family Theories (3rd ed.). Los Angeles: Sage Publications Inc.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار