مقایسه تطبیقی دیدگاه امام خمینی(ره) درباره نظام جهانی و نظریه قمر و پیرامون ایمانوئل والرشتاین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی شیراز

2 کارشناسی ارشد علوم سیاسی

چکیده

موضوع این مقاله، «مقایسه تطبیقی دیدگاه امام خمینی(ره) درباره نظام جهانی و نظریه قمر و پیرامون ایمانوئل والرشتاین» است. بحث استضعاف و استکبار، یکی از مباحث مهم اندیشه دینی، به‌ویژه در نظریه امام خمینی(ره) است. امام(ره) به دو نظام جهانی مستکبران و مستضعفان معتقدند. به دلیل آنکه مستکبران مخالف رشد کشورهای محروم و مستضعف بوده، ایشان بر این باور است که ثروت و قدرت مستکبران، به علت چپاول دارایی‌های مستضعفان است و تا زمانی که قدرت‌های مستکبر جهان از بین نروند، محال است که انسان‌ها به صلح و آرامش، سعادت، امنیت و وراثت زمین دست یافته و به حقوق الهی خود برسند. این نظریه در حوزه نظام جهانی، شباهت‌هایی نیز با دیدگاه قمر و پیرامون ایمانوئل والرشتاین دارد. مقاله حاضر، شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو نظریه را به یکدیگر تبیین می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

مقایسه تطبیقی دیدگاه امام خمینی(ره) درباره نظام جهانی و نظریه قمر و پیرامون ایمانوئل والرشتاین

نویسندگان [English]

  • Mohammad Kazem Kave Pishqadam 1
  • Mohammad Hossien Behzadi 2
1 PhD student in Political Science, Islamic Azad University of Shiraz
2 MA Student in Political Science
چکیده [English]

موضوع این مقاله، «مقایسه تطبیقی دیدگاه امام خمینی(ره) درباره نظام جهانی و نظریه قمر و پیرامون ایمانوئل والرشتاین» است. بحث استضعاف و استکبار، یکی از مباحث مهم اندیشه دینی، به‌ویژه در نظریه امام خمینی(ره) است. امام(ره) به دو نظام جهانی مستکبران و مستضعفان معتقدند. به دلیل آنکه مستکبران مخالف رشد کشورهای محروم و مستضعف بوده، ایشان بر این باور است که ثروت و قدرت مستکبران، به علت چپاول دارایی‌های مستضعفان است و تا زمانی که قدرت‌های مستکبر جهان از بین نروند، محال است که انسان‌ها به صلح و آرامش، سعادت، امنیت و وراثت زمین دست یافته و به حقوق الهی خود برسند. این نظریه در حوزه نظام جهانی، شباهت‌هایی نیز با دیدگاه قمر و پیرامون ایمانوئل والرشتاین دارد. مقاله حاضر، شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو نظریه را به یکدیگر تبیین می‌کند.

کلیدواژه‌ها [English]

  • نظام جهانی
  • امام خمینی(ره)
  • استضعاف
  • استکبار
  • والرشتاین
 
آژینی، محسن (1374)، امام و اقتصاد اسلامی، چ1، تهران: انتشارات کیهان.
تافلر، آلوین (1388)، بحران جامعه‌شناسی غربی، مؤسسه کتاب مهربان‌نشر.
‌خمینی، سیدروح‌الله (1379)، صحیفه امام، ج1ـ21، چ3، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
ساعی، احمد (1379)، مسائل سیاسی ـ اقتصادی جهان سوم، چ3، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
سیف‌زاده، حسین (1379)، نظریه‌پردازی در روابط بین‌الملل: مبانی و قالب‌های فکری، چ2، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
کواکبیان، مصطفی (1374)، «جنگ فقر و غنا از دیدگاه امام خمینی(ره)»، منتخبی از مقالات اولین کنگره بررسی اندیشه‌های اقتصادی امام خمینی، چ1، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
گازیوروسکی، مارک. ج (1371)، سیاست خارجی آمریکا و شاه، ترجمه فریدون کاظمی، چ2، تهران: نشر مرکز.
مؤمنی، فرشاد (1378)، «اندیشه جنگ فقر و غنا: میراث مکتوم و راهگشای امام خمینی(ره)»، فصلنامه نامه ‌مفید، ش20.
موسایی، میثم (1386)، امام خمینی(ره)، دولت و اقتصاد، چ1، تهران: چاپ و نشر عروج (وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی).
 
Foran, John (1977), The Iranian Revolution of 1977-1979: A Challenge for Social Theory, Unpublished Article.
Hussain, Asef (1985), Islamic Iran: Revolution and Counter-Revolution, London: France Printer.
Keddie, Nikki R. (1981), Roots of Revolutions, New Haven: Yale University Press.
Wallerstein, Immanuel (1977), "World System: A Theoretical and Historical Perspective", American Journal of Sociology LXXXII, p.5.
Wallerstein, Immanuel (1979), The Capitalist World Economy, New York: Cambridge University Press.
Wallerstein, Immanuel (1980), The Modern World System II: Mercantilism and the Consolidation of the European World Economy, 1600-1750, New York: Academic Press.