بررسی تأثیر رابطه میان دینداری و سرمایه اجتماعی بر میزان نشاط اجتماعی در میان گردشگران مذهبی ایرانی (مورد مطالعه شهر مشهد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناس ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه یزد

چکیده

از جمله نیازهای اساسی زندگی انسان شادابی و زیستن با نشاط است؛ از آنجا که سفر یکی از راهکارها برای شادشدن است، بنابراین گردشگری مذهبی می‌تواند به نشاط زائران بینجامد و امکان جذب آنان را به مکان مقدس به دفعات بیشتر موجب شود. عوامل مختلفی بر ایجاد نشاط و افزایش آن تأثیرگذارند که از آن جمله مذهب و دینداری و سرمایه اجتماعی می‌توانند اهمیت بالایی داشته باشند. در واقع مذهب یکی از عوامل سازنده کارکردهایی است که سرمایه اجتماعی می‌تواند آنها را داشته باشد. فعالیت‌های مذهبی دارای کارکردهایی هستند که در‌نهایت موجب افزایش نشاط می‌شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میان دینداری و سرمایه اجتماعی افراد و رابطه میان دو متغیر نامبرده با نشاط اجتماعی انجام شده است. روش پژوهش پیمایشی بوده و جامعه نمونه 400 نفر از گردشگران مذهبی ایرانی مشهد مقدس می‌باشند. رویکرد پژوهش نیز بنیادی−کاربردی است. یافته‌های پژوهش حاکی از رابطه سرمایه اجتماعی و دینداری با یکدیگر می‌باشد و رابطه معنادار این دو متغیر با متغیر وابسته نشاط اجتماعی است. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان می‌دهد که متغیرهای مستقل اصلی (9/25 درصد) تغییرات متغیر وابسته را تبیین می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Reviewing the Effect of Relationship between Religiosity and Social Capital on the level of Community Vitality among Iranian Religious Tourists (Case study of Mashhad)

نویسنده [English]

  • Atefeh Zahabi
MA in sociology, university of Yazd
چکیده [English]

One of the basic needs of human’s life is living fresh and lively life. Since travel is a way to feel fresh, so religious tourism can make pilgrims happy and attract them to the holy place more often. Creating happiness and vitality and its increasing would be affected by various factors, in the meantime, religion, religiosity and social capital are the most important. Religion is one of the main factors which lead to some functions that are followed by social capital. Religious practices have functions that ultimately increase vitality. This paper aims to investigate relationship between religiosity and social capital of individuals and relationship between the two variables with social vitality. Statistical population of questionnaire survey is 400 Iranian religious tourists in the holy city of Mashhad. Findings indicate relationship between social capital and religiosity as well as significant relationship between these two variables and social vitality. The results of regression analysis show that the main independent variables explain 25.9% of the changes of the dependent variable.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Community vitality
  • Religious Tourism
  • Social Capital
  • Religiosity
  • Mashhad

مراجع

  1. آسیایی، مهدی (1382)، فرهنگ اصطلاحات صنعت گردشگری، مشهد: انتشارات سگال.
  2. افروز، غلامعلی، خانواده رضوی کانون مهر و محبت و آرامش است (1393)، ماهنامه بین‌المللی فرهنگی، اجتماعی و اعتقادی زائر، دورۀ 21 (ش‌229)، ص24 و 25.
  3. الوانی، سید‌مهدی و میرعلی نقوی (1380)، «سرمایه اجتماعی: مفاهیم و نظریه‌ها»، فصلنامه مدیریت، ش33 و 34، ص10−25.
  4. پورموسوی، فتح‌الله (1381)، «جامعه مدنی و سرمایه اجتماعی»، مجله راهبرد، ش26، ص48−90.
  5. جان‌بزرگی، مسعود و کاظم علی‌محمدی (1387)، «بررسی شادکامی با جهت‌گیری مذهبی و شادکامی روان‌شناختی در مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینیw قم در سال تحصیلی 85−86»، فصلنامه روان‌شناختی و دین، دورۀ 2(ش2)، ص131−146.
  6. جعفری، ابراهیم؛ محمدرضا عابدی؛ محمدجواد لیاقتدار (1383)، «بررسی میزان شادمانی و عوامل همبسته آن در میان دانشجویان دانشگاه‌های شهر اصفهان»، گزارش نهایی طرح پژوهشی معاونت پژوهشی دانشگاه اصفهان، شماره طرح: 820101.
  7. خوش‌فر، غلامرضا؛ حیدر جانعلی‌زاده؛ فاطمه اکبرزاده و حمید دهقانی (1392)، «تأثیر سرمایه اجتماعی بر شادی جوانان» (مطالعه موردی شهر بابلسر)، فصلنامه علمی−پژوهشی رفاه اجتماعی، سال 13‌، ش51، ص283−314.
  8. دریکوندی، هدایت‌الله (1387)، بررسی عوامل نشاط‌انگیز دانش آموزان مدارس راهنمایی پسرانه شهر اصفهان از نظر مدیران و مربیان پرورشی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، گروه برنامه‌ریزی آموزشی.
  9. دواس، دی. ای (1387)، پیمایش در تحقیقات اجتماعی، ترجمه هوشنگ نایبی، ج‌ دهم، تهران: نشر نی.
  10. عنبری، موسی و سمیه حقی (1392)، «بررسی عوامل فردی و اجتماعی مؤثر بر نشاط اجتماعی زنان مورد مطالعه: زنان مناطق شهری و روستایی شهرستان دلیجان»، جامعه‌شناسی کاربردی، دورۀ 25(ش1)، ص1−26.
  11. فروغ‌زاده، سیمین؛ سعید شریعتی مزینانی و مجید دانایی سیج (1391)، «تحلیل جامعه‌شناختی مدت اقامت زائران ایرانی در شهر مشهد»، مجله مطالعات اجتماعی ایران، دورۀ 6(ش3 و 4)‌، ص157−179.
  12. فوکویاما، فرانسیس (1379)، پایان نظم، ترجمه غلامعباس توسلی، تهران: چاپ اطلس.
  13. کلمن، جیمز (1377)، بنیادهای نظریه اجتماعی، ترجمه منوچهر محسنی صبوری، تهران: نشر نی.
  14. گنجی، محمد؛ رسول ربانی؛ علی ربانی و محمدرضا عابدی (1387)، «فرهنگ و شادی، رویکرد نظری و تجربی در زندگی روزمره سرپرستان خانوار در شهر اصفهان»، فصلنامه ارتباطات و مطالعات فرهنگی، ش3، ص41−78.
  15. ملاحسنی، حسین (1381)، بررسی رابطه میزان سرمایه اجتماعی و نوع دینداری در بین دانش‌آموزان سال سوم دبیرستان در استان گلستان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته جامعه‌شناسی.
  16. منظری توکلی، علیرضا و نجمه عراقی‌پور (1389)، «بررسی رابطه بین دینداری و شادکامی در بین دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان»، فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، دورۀ 6 (ش19)، ص19−45.
  17. نبوی، علی (15 دی 1393)، «علاقه خاص خارجی‌ها به حرم امام رضاg»، روزنامه اطلاعات، سال 1389 (26059)، دوشنبه 15 دی 1393، ص5 ستون راست.
    1. Francis, LJ, & Zibertz, HG. & Lewise, CA. (2003), “the relationship between preligion and happiness among german students”, Pastoral psychology, No. 51, pp. 278-279.
    2. Pollner, M. (1989), “Divine Relation, Social Relations, Social Relations and- Being”, Journalof Health and Social Behavior, 30, pp.92-104.
    3. Venkatesh Kumer,G. & Aghili, M. (2008), “Relationship between Religious attitudeand happiness among empbyees professional”, Journal of the indian Academy of Applied psychology, No.34, pp. 66-69.

                                                        

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار