ORIGINAL_ARTICLE
تدوین الگوی توسعه و پیشرفت اجتماعی در پرتو رهنمودهای امام علی با رویکرد فازی
تغییرات اجتماعی، معمولا با هدف بهبود شرایط زندگی انسان واقع میشوند. با این حال، گاهی خود انسان فراموش میشود! انسان را باید به منزله کانون طرحهای پیشرفت و بهبود در نظر گرفت و همواره باید این فکر را در برنامههای تغییر مدنظر قرار داد که ابتدا باید انسانها را تغییر داد تا آنها خودشان بتوانند شرایط و موقعیت زندگی خود را بهبود بخشند. تکریم و احترام به شخصیت انسان و حفظ حرمت انسانی، جایگاه خاصی در سیاستگذاریهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی حضرت علیg داشت. پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از مدل سه شاخگی،[1] به بررسی توصیفی−تحلیلی اهداف و شاخصهای توسعه و تعالی اجتماعی در سه شاخه رفتاری، ساختاری و زمینهای در پرتو فرمایشات امام علیg بپردازد. جامعه آماری این پژوهش، کلیه خبرگان و متخصصان علوم اسلامی، ارتباطات، علوم اجتماعی و علوم انسانشناسی هستند که در حیطه پژوهش، صاحب رأی و صاحبنظرند. نمونه آماری پژوهش مشتمل بر 118 نفر از اساتید مجرب و صاحبنظر در حیطههای فوقالذکر بوده که به روش گلوله برفی انتخاب گردیدهاند. در این پژوهش ابتدا به روش تحلیل مضمون، شاخصهای پیشرفت و تعالی اجتماعی در پرتو رهنمودهای امام علیg مورد شناسایی قرار گرفتند؛ سپس کدهای اولیه با استفاده از نرمافزار MAXQDA چندین مرتبه مورد تحلیل و بازبینی قرار گرفته و 102 مؤلفه شناسایی گردید؛ سپس جهت آزمون نتایج از تکنیک دلفی فازی استفاده شد. در نهایت 60 مضمون پایه پیشرفت و تعالی انسانی از مجموعه دادهها شناسایی گردید. از 60 مضمون پایه تعالی اجتماعی، 33 عامل محتویی، 8 عامل ساختاری و 19 عامل زمینهای مورد تأیید نهایی قرار گرفت.
https://soci.rihu.ac.ir/article_1008_61ae4e6f978bab7a75c037e78dce8922.pdf
1392-11-01
8
36
پیشرفت اجتماعی
دلفی فازی
علوی
تعالی انسانی
علی اصغر
سعدابادی
1
دانشجوی دکترای سیاستگذاری علم و فناوری دانشگاه تهران
AUTHOR
علی اصغر
پورعزت
2
استاد گروه مدیریت دولتی دانشگاه تهران
AUTHOR
* قرآن کریم
1
آقا نظری، حسن (138۵)، «اصول راهبردی توسعه اجتماعی−اقتصادی از دیدگاه امام علیg»، النهج، ش17 و 18، 9−19.
2
امین عاملی، محسن (1۴0۶)، اعیان الشیعه، جلد اول، دارالتعارف بیروت.
3
باقری لنکرانی، کامران، یاسر ساریخانی خرمی، مهدی جوانبخت و عاطفه مشایخی (1390)، تحلیلی بر شاخصهای توسعه انسانی در ایران، مرکز تحقیقات سیاستگذاری سلامت.
4
بختیاری، صادق (1380)، «عدالت و توسعه از دیدگاه امام علیg»،فلسفه، کلام و عرفاناندیشه حوزه، ش30، 91−11۵.
5
پورعزت، علیاصغر و علیاصغر سعدآبادی (1391)، «ویژگیهای پیشرفت و تعالی در پرتو رهنمودهای امام علیg»، دو فصلنامه علمی−پژوهشی مدیریت اسلامی، سال 20، ش1، 9−38.
6
پورعزت، علیاصغر (1389)، عهدنامه امیر، انتشارات دانشگاه امام صادقg.
7
جوادی آملی (1391)، مفاتیحالحیات، مرکز نشر اسراء.
8
حرانی، ابومحمد حسن (1۴0۴)، تحفالعقول، انتشارات طهور.
9
حرّ عاملی (1۴09)، وسائل الشیعة فی تحصیل مسائل الشریعة، جلد دوم، آل البیت لإحیاء.
10
حسنزاده آملی، حسن (13۶0)، انسان کامل از دیدگاه نهجالبلاغه، یادنامه کنگره هزاره نهجالبلاغه، تهران: بنیاد نهجالبلاغه.
11
حمیری، عبداللهبنجعفر (1271)، قربالاسناد، انتشارات رضی.
12
صادقی، حسین، سولماز عبدالهی حقی و لیلا عبداﷲ زاده (138۶)، توسعه انسانی در ایران، رفاه اجتماعی، سال هشتم، ش24، 283−304.
13
دهخدا، علیاکبر (1373). لغتنامه، چاپ اول، جلد ۱۰. موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
14
طباطبایی، سیدمحمدحسین (13۶3)، المیزان (دورۀ چهل جلدی)، ترجمۀ سید محمدباقر موسوی همدانی، تهران: کانون انتشارات محمدی.
15
عابدی جعفری، حسین، محمد تسلیمی، ابوالحسن فقیهی و محمد شیخزاده (1390)، «تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در دادههای کیفی»، اندیشه مدیریت راهبردی، ش23، 151− 198.
16
قورچیان، نادرقلی (1380)، برنامهریزی ملی، منطقهای، انتشارات علوم تحقیقات.
17
نهجالبلاغه، امیرالمؤمنین علیg، مجموعه خطبهها و نامهها و کلمات قصار امام علیg (1377)، گردآوری ابوالحسن محمدبنالحسین سید رضی، (عبدالحمید آیتی)، دفتر نشر فرهنگ اسلامی و بنیاد نهجالبلاغه.
18
نهجالبلاغه، گزیده سخنان، نامهها و حکمتهای امیرالمؤمنین امام علیبنابیطالبg (138۶)، گردآوری ابوالحسن محمدبنالحسین سید رضی، (سید محمد مهدی جعفری)، مؤسسه نشر و تحقیقات ذکر.
19
یوسفی، احمد علی (138۶)، نظام اقتصاد علوی (مبانی، اهداف و اصول راهبردی)، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
20
یوسفی، احمدعلی (1389)، سیره اقتصادی امام علیg، مطالعات تفسیری، ش3، 193−220.
21
21. Braun, V. & V. Clarke, 2006, “Using thematic analysis in psychology”, Qualitative Research in Psychology, 3 (2): 77−101.
22
22. Chang, Y. H. (1998). Transportation plan appraisal and decision making−discussion and application of the fuzzy theory, Hwatai, Taipei.
23
23. Chen, M. K., & Wang, S. C. (2010). “The use of a hybrid fuzzy−Delphi−AHP approach to develop global business intelligence for information service firms” Expert Systems with Applications. 37: 7394−7407.
24
24. Conn, R, W. (1994). “Strategic goals and development pathways for fusion”. Fusion Engineering and Design, 25: 1–4.
25
25. Davies, M. A. P. (1994). “A multicriteria decision model application for managing group decisions”. The Journal of the Operational Research Society, 45: 47−58.
26
26. Harvard. Little, A & Green, A. (2009), “Successful globalisation, education and sustainable. International Journal of Educational Development, 29 (2), 166−174.
27
27. Johnson, William H.A & Roberto Filippini. (2013). “Integration capabilities as mediator of product development practices–performance. Journal of Engineering and Technology Management”. 30: 95−111.
28
28. Kemp, R., & Parto, S. (2005). Governance for sustainable development: moving from theory to practice. International Journal of Sustainable Development,
29
8: 12–30.
30
29. Mikhailov, L. (2003). “Deriving priorities from fuzzy pairwise comparison judgements”. Fuzzy Sets and Systems, 134: 365−385.
31
30. Mirzai, Ahranjani, Hassan. (1976). Rural Development in Theory and Practice. A Dissertation Presented to the Faculty of the school of public administration university of Southern California, California.
32
31. Ojo, Adegboyega. Tomasz Janowski & Johanna Awotwi. (2013). “Enabling development through governance and mobile technology”. Government Information Quarterly. 30: 32−45.
33
32. Ramos, A. G. (1974). The Changing Meaning of Development, University of Southern California. California.
34
33. Seers, Dudley. (1969). “The Meaning of Development. International Development Review, 11: 59−65.
35
ORIGINAL_ARTICLE
مرگ و مردن: روایتهای علم اجتماعی و دانش دینی (نظریه اجتماعی، نهجالبلاغه، مثنوی معنوی)
چه معنایی برای مرگ می توان تصور کرد؟ مردن را چگونه باید فهمید؟ با مرگ خود و مردن در لحظه سرنوشت چگونه مواجه میشویم؟ اینها سؤالاتی وجودی هستند به قدمت تاریخ زیستن. ما برای زیستنی معنامند نیازمند مواجههای درست با مرگ خود و مردن دیگری هستیم. فرهنگ، زیست جهانی است که چنین مواجههای را میسازد. منبع این ساختن نیز همان روایتهای علم و دین از مرگ و مردن است. برای تحلیل روایت علم اجتماعی، به سراغ ادبیات جامعه شناسی مرگ و مردن خواهیم رفت؛ و برای تحلیل روایت دانش دینی به کاویدن دو سر متن مهم در دانش دینی نهجالبلاغه و مثنوی معنوی، خواهیم پرداخت. نتایج تحلیل روایتها نیز به ترتیب در همین سه بخش خواهد آمد. وفق مقتضیات چنین پژوهشهایی به مناسبترین روش نیز، تحلیل محتوای کیفی،[1] اتکا شده است. اما به لحاظ پرهیز ما از مفروضسازی و نظریهگرایی (که البته در جای مناسب خود امری است متعارف) این کاوش از جنس پژوهشهای پدیدارشناختی نیز هست.
https://soci.rihu.ac.ir/article_1009_d599b5a6f22e195e6bb98b3872d8533a.pdf
1392-11-01
37
63
مرگ
مردن
دانش دینی
علم اجتماعی
نهج البلاغه
محمود
نجاتی حسینی
1
مدیر بخش جامعهشناسی دین، مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران
AUTHOR
* قرآن کریم.
1
امام علیg (1360)، نهجالبلاغه عربی، صبحی صالح، قم: من منشورات دارالهجره.
2
امام علی (1373)، نهجالبلاغه فارسی، سیدجعفر شهیدی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
3
اعتمادینیا، مجتبی (1388)، «در باب تجربههای نزدیک به مرگ»، سایت دانشگاه ادیان و مذاهب قم، (www.religions.ir).
4
الیاس، نوربرت (1389)، تنهایی دم مرگ، ترجمه امید مهرگان و صالح نجفی، تهران: گام نو.
5
خاتمی، احمد (1390)، آسمانهای دگر: راهنمای پژوهش در مثنوی معنوی مولوی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
6
درانی انارستانی، منا (1390)، «انسانشناسی دینی مرگ و مردن»، سایت انسانشناسی و فرهنگ،(www.anthropology.ir).
7
علیانسب، سید حسین (1392)، «بررسی رابطه دینداری و اضطراب مرگ در بین دانشجویان و طلاب شهر قم»، سایت راسخون، (www.rasekhon.ir).
8
کریمی، مرتضی (1389)، «دین، بیماری و مرگ»، سایت انجمن جامعهشناسی ایران،
9
(www.isa.org.ir).
10
مولوی رومی بلخی، جلالالدین محمد (1375)، مثنوی معنوی مولوی، براساس نسخه قونویه، 2جلدی، به تصحیح و پیشگفتار عبدالکریم سروش، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
11
10. هایدگر، مارتین (1390)، سرآغاز کار هنری، ترجمه پرویز ضیاء شهابی، تهران: هرمس.
12
11. یگانه سفیدان، رسول (1392)، «دین و ترس از مرگ»، سایت سازمان تبلیغات اسلامی، (www.ido.ir).
13
12. Blain, M.Jay (2001), “the politics of death: a sociological analysis of revolutionary communication”, in: www.dissertation.com/library-1121318a/htm−2013.
14
13. Bryant, C.D. (2006), “the sociology of death and dying”, in: www.virginiapolytechnicinstitute.cdbryant/articles−2013.
15
14. Bunce, C. (2009), “thanatology: the sociology of death and dying”, online course, in: www.cbunce−ms.la.edu/2013.
16
15. Conner, M.O & J., Breen (2009), “one size fit all? The intersection between social class and grief research”, in: www.mo,conner.com/2013.
17
16. Cullen, j.p (1998), “a reflexive sociology of death”, M.A dissertation in sociology, university of Regina, Canada, in: www.uregina.ca/studentsdissertations−2013.
18
17. Foundation, Lien (2010), “the quality of death: ranking end−of−life−care across the world”, economist intelligence unit commissioned, in: www.eiu.com/ lienfoundation−qualityofdeath.
19
18. Gorman, S.M.O (1998), “death and dying in contemporary society− an evaluation of current attitudes and rituals associated with death and dying and their relevance to recent understanding of death and healing”, journal of advanced nursing, 27, pp.1127−1135.
20
19. Holloway, M. (2009), “religion, secularism and social class in contemporary funerals”.
21
20. Kellehear, A. (2008), “dying as social relationship: a sociological review of debates on the determination of death”,social sciences and medicine, 66, pp.1533−1544.
22
21. Kellehear, A. & P. Heaven, et al (1990), “community attitudes toward NDE (near death experiences): a Chinese study”, journal of NDE, 8, 3, pp. 163−173.
23
22. Kubler−Ross, E. (1980), “on the death and dying”, in: www.elizabetkubler−ross.com/erkfundation.org/five−stages−of−grief−agust2013.
24
23. Mui Hing Mak, J. & M. Clinton (1999), “promoting a good death:an agenda for outcomes research− a review of the literature”, Nursing Ethics, 6, 2, pp. 97−107.
25
24. Robinson, J.D. (2006),“death and the cultural landscapes− on the cemetery as a monuments to nature”, in: www.jdrobinson.essexuniversity.uk.
26
25. Tiefenwerth, J.I. (2012), “the sociology of death and dying –syllabus”, {soc.305.500 / stefen.f. Austin state university} in: www.sfasu.edu.
27
26. Willmute, H. (2000), “death:so what? Sociology and sequestration”, sociological review, 48, 4, pp.649−665.
28
27. Univercity of Sheffield (2009),“social aspects of death, dying and bereavement”, {ddb} study group, icoss, programme abstracts, in: www.shef.ac.uk−britishsociologicalassociation/2013.
29
ORIGINAL_ARTICLE
جنسیت در آموزش و پرورش از دیدگاه جامعهشناسی اسلامی
این مقاله به بررسی عوامل و پیامدهای بروز جنسیت در نظام آموزش و پرورش رسمی با رویکرد جامعهشناسی اسلامی میپردازد. جامعهشناسی اسلامی در الگوی مفروض این مقاله، بدون داشتن ادعای برخورداری از ویژگی منحصربهفردی از نظر روشهای تجربی و فنون آماری، به طور عمده از لحاظ مبانی هستیشناختی و معرفتشناختی و نیز از حیث جنبههای نظری، شامل جنبههای تبیینی، تفسیری و هنجاری، از رویکردهای موجود جامعهشناسی تمایز مییابد. زمینة مقایسة رویکرد اسلامی با رویکردهای رقیب، در بین بحثهای اصلی مقاله، یعنی فرصت پیشرفت علمی، محتوای آموزش و ساختار مراکز آموزشی و نیز با اشارهای گذرا به دیدگاههای جامعهشناختی، بهویژه موضع رویکرد فمینیستی و سپس بیان دیدگاه اسلام، فراهم شده است. این تحقیق نشان میدهد که رویکرد اسلامی با اِسناد ارزش یکسان به علمآموزی مردان و زنان و با مفروض گرفتن برخی از تفاوتهای طبیعی میان زن و مرد در کنار مشترکهای فراوان آنها، از یکسو، در تبیین علّی تمایزهای جنسیتی در آموزش و پرورش، تأثیر تفاوتهای طبیعی دو جنس را نادیده نمیگیرد و از سوی دیگر، برخی از این تمایزها را به دلیل کارکردهای اجتماعی مثبتشان تجویز میکند.
https://soci.rihu.ac.ir/article_1010_ed4ed84b4e1e0c8577a981921764a1da.pdf
1392-11-01
65
80
جنسیت
آموزش و پرورش
جامعهشناسی جنسیت
جامعهشناسی اسلامی
حسین
بستان(نجفی)
1
استادیار گروه جامعهشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
AUTHOR
اَبوت، پاملا و کلر، والاس (1381)، جامعهشناسى زنان، ترجمۀ منیژه نجم عراقى، تهران: نشر نى.
1
بانکىپور فرد، امیرحسین (1380)، «تحلیلى بر روابط دختران و پسران دانشجو»، مجموعه مقالات هماندیشى بررسى مسائل و مشکلات زنان، ج2، قم: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان.
2
بستان (نجفی)، حسین (1390)، گامی به سوی علم دینی (2): روش بهرهگیری از متون دینی در علوم اجتماعی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
3
حرّ عاملی، محمدبنحسن (بىتا)، وسائل الشیعه، 20 جلدی، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
4
خمسه، اکرم (1379)، «رشد کمّى دانشجویان دختر و آیندۀ آموزش عالى»، زن، دانشگاه، فرداى بهتر، تهران: دفتر مطالعات و برنامهریزى فرهنگى و اجتماعى.
5
داغ، محمد و حفظالرحمن، رشید اویمن (13۶9)، تاریخ تعلیم و تربیت در اسلام، ترجمه علىاصغر کوشافر، تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز.
6
دفتر مطالعات و تحقیقات زنان (1382)، کنوانسیون محو کلّیۀ اشکال تبعیض علیه زنان (مجموعه مقالات و گفتگوها)، قم: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان.
7
زیبایینژاد، محمدرضا (1391)، جایگاه خانواده و جنسیت در نظام تربیت رسمی، قم: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان و مرکز نشر هاجر.
8
سالنامۀ آماری 1390، مرکز آمار ایران.
9
سفیری، خدیجه و سارا ایمانیان (1388)، جامعهشناسی جنسیت، تهران: انتشارات جامعهشناسان.
10
طغرانگار، حسن (1383)، حقوق سیاسی اجتماعی زنان قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
11
گَرِت، استفانى (1380)، جامعهشناسى جنسیت، ترجمۀ کتایون بقایى، تهران: نشر دیگر.
12
گیدنز، آنتونى (137۴)، جامعهشناسى، ترجمۀ منوچهر صبورى، تهران: نشر نى.
13
مجلسی، محمدباقر (1۴03 ق)، بحارالأنوار، بیروت: دار احیاء التراث العربى.
14
مؤسسۀ پژوهش و برنامهریزی، سایت وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری.
15
میشل، آندره (137۶)، پیکار با تبعیض جنسى، ترجمه محمدجعفر پوینده، تهران: انتشارات نگاه.
16
هافمن، سول و سوزان، اَوِرِت (1389)، زنان و اقتصاد: خانواده، کار و درآمد، ترجمۀ محمود دانشور کاخکی، سیاوش دهقانیان و فرخ دینقزلی، مشهد: دانشگاه فردوسی.
17
هندى، علىبنحسامالدین (1۴09ق)، کنز العمّال، 18 جلدی، بیروت: مؤسسةالرسالة.
18
19. Chibucos, T. R. and Leite, R. W. (2005), Readings in Family Theory, Thousand Oaks and London: Sage Publications.
19
20. Kramarae, Cheris and Spender, Dale (eds.) (2000), Routledge International Encyclopedia of Women, New York and London: Routledge.
20
21. Prümmer, Christine von (2001), Women and Distance Education: Challenges and Opportunities, London and New York: Routledge Falmer.
21
ORIGINAL_ARTICLE
تأثیر دین بر سیاستهای جمعیتی و باروری
دین و تعلقات دینی یکی از عوامل تأثیرگذار در مباحث و مسائل جمعیتی، بخصوص باروری، است که کمتر مورد توجه جمعیتشناسان قرارگرفتهاست. از آنجا که فرهنگ و عوامل فرهنگی از جمله عواملی است که باروری در گروههای دینی را دستخوش تغییر میکند و اغلب ادیان الهی به مسائل اجتماعی توجه نشان میدهند و افزایش موالید و باروری زیاد را توصیه میکنند هدف از بررسی در تحقیق حاضر شناخت تأثیر دین در سیاستهای جمعیتی و باروری بوده است که برای دستیابی به این هدف، از روش تحقیق کتابخانهای استفاده شدهاست. چارچوب نظری در پژوهش حاضر بر اساس تئوریهای الهیات ویژه، ارتباط متقابل و تبیین نهادی میباشد، همچنین در این تحقیق نظر ادیان بزرگ از جمله: اسلام، مسیحیت و یهودیت در مورد جمعیت و باروری و تأثیر آنها بر سیاستهای جمعیتی و کنترل موالید مورد بررسی قرارگرفته است. سؤال اصلی این پژوهش این است که دین در سیاستهای جمعیتی و باروری چه تأثیری داشته و آیا دین باعث تمایز رفتار باروری میشود؟
https://soci.rihu.ac.ir/article_1011_f95280b4e2a763578101112745ba1750.pdf
1392-11-01
81
95
دین
جمعیت
باروری
سیاستهای جمعیتی
اسلام
مسیحیت
یهودیت
سعید
زارع
1
دکترای جامعه شناسی از دانشگاه علامه طباطبایی.
AUTHOR
حکیمه
هاشمی
2
کارشناسی ارشد جمعیتشناسی دانشگاه علامه طباطبایی.
AUTHOR
آشفتهتهرانی، امیر (1372)، جامعهشناسی جمعیت، اصفهان: انتشارات جهاد دانشگاهی اصفهان.
1
الویری، مرتضی (138۵)، «نقش سیاستهای جمعیتی در تحقق اهداف چشمانداز» مجموعه مقالات همایش ملی سند چشمانداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1۴0۴، تهران: دبیرخانۀ مجمع تشخیص مصلحت نظام.
2
ایازی، سید محمدعلی (1373)، اسلام و تنظیم خانواده، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
3
تقوى، نعمتاﷲ (1377)، جمعیت و تنظیم خانواده، تبریز: نشر روان پویا.
4
حرعاملی، محمدبنحسن (بیتا)، وسائلالشیعه، قم: نشر آلالبیتb.
5
حسینی، حاتم (1389)، «پویایی توسعه و همگرایی باروری در کشورهای مسلمان»، جامعهشناسی ایران، دوره یازدهم، ش3.
6
حسینبر، محمدعثمان (138۶)، «هویت جمعی و نگرش به دموکراسی در ایران»، پایاننامۀ دکترای دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی.
7
حسینیتهرانی، سید محمدحسین (1373)، کاهش جمعیت ضربهای سهمگین بر پیکر مسلمین، تهران: انتشارات حکمت.
8
دورکیم، امیل (1381)، تقسیم کار اجتماعی، ترجمۀ باقر پرهام، تهران: مرکز.
9
10. زارع، سعید (1391)، «مطالعۀ سطح و انواع دینداری دانشجویان دانشگاههای شهر قم»، پایاننامه دکتری دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی.
10
11. زنجانی، حبیب اﷲ، محمد میرزایی، امیر هوشنگ مهریار و کامل شادپور (1381)، جمعیت، توسعه و بهداشت باروری، تهران: نشر بشری.
11
12. سهرابى، ایوب (1377)، خانواده جمعیت و تنظیم خانواده، تهران: نشر سالار.
12
13. شیخی، محمدتقی (1373)، جامعهشناسی جمعیت و تنظیم خانواده، تهران: دیدار.
13
14. شیخی، محمدتقی (1379)، جمعیت و تنظیم خانواده، تهران: شرکت سهامی انتشار.
14
15. صدوق، شیخ (بیتا)، من لایحضره الفقیه، تهران: انتشارات دارالکتب الاسلامیه.
15
16. علینقی، امیرعلی (1388)، «دین و برنامههای تنظیم خانواده: مطالعۀ موردی ایران»، مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان، سال 7، ش3.
16
17. کتابی، احمد (1377)، درآمدی بر اندیشهها و نظریات جمعیتشناسی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
17
18. کلینی، محمدبنیعقوب (137۵)، فروع کافی، تهران: انتشارات دارالکتب الاسلامیه.
18
19. کیانی، رضا (1388)، «مطلوبیت کثرت نفوس و باروری در عهد عتیق (تورات) و مقایسۀ آن با عهد جدید (انجیل)»، فصلنامه جمعیت، ش۶7−۶8.
19
20. گیدنز، آنتونی (138۶)، جامعهشناسی، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
20
21. محمودیان، حسین و رضا نوبخت (1389)، «مذهب و باروری: تحلیل رفتار باروری گروههای مذهبی سنّی و شیعه شهر گله دار استان فارس»، مسائل جمعیتی ایران، سال اول، ش1.
21
22. همیلتون، ملکم (1387)، جامعهشناسی دین، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران، انتشارات ثالث.
22
23. Aghajanian, Akbar (1998), “Family Planning Program and Recent Fertility Trends in Iran.” Working paper WP−98−04, MEASURE Evaluation Project, Carolina Population Center, University of North Carolina at Chapel Hill, NC, USA.
23
24. Blake, Judith (1965), “Demographic science and the redirection of population policy”.Journal of Chronic Diseases, V. 18, Issue 11, November, P. 1181–1200.
24
25. Chamie, J. (1981), Religion and fertility: Arab Christian−muslim differential, Cambridge University Press.
25
26. El−Badry M.A. (1967). “A Study of Differential Fertility in Bombay”, Demography 4: 626−640.
26
27. Greenhalgh, S. (1988), “Fertility as Mobility: Sinic Transitions”, Population and Development Review, 14:629−674.
27
28. Jones, G. W. (2006), “A Demographic Perspective on the Muslim World”, Journal of Population Research, Vol. 23, No. 2, PP. 243−265.
28
29. Knodel, J, R. S. Gary, P. Sriwatcharian, and S. Peracca. (1999) “Religion and Reproduction: Muslims in Buddhist Thailand”. Population Studies 53: 149−164.
29
30. Lopez, D. E. and Sabagh, G. (1978), “Untangling Structural and Normative Aspects of the Minority Status Fertility Hypothesis”, American Journal of Sociology, Vol. 83, No. 6, PP. 1491−1497.
30
31. Mahmoudian, H. and G. Carmichael (1998), “An Analysis of Muslim Fertility in Australia Using the Own−Children Method”, Journal of Muslim Minority Affairs, 18 (2); 251−269.
31
32. McNicoll, Geoffrey (1980) “Institutional Determinants of Fertility Change”, Population and Development the Review 6: 441−462.
32
33. Mosher, William; Johnson, David; Horn, Majore (1986) Religion and Fertility in the United States: the importance of marriage pattern and Hispanic origin, Demography, VOL.23, No 30.
33
34. Westoff C.F. (1959), “Religion and Fertility in Metropolitan America, In Thirty Years of Research in Human Fertility: Retrospect and Prospect”, Annual Conference of Milbank Fund, October 22−3. New York: Milbank Memorial Fund.
34
35. Westoff C. F. and Frejka T. (2007). “Religiousness and Fertility among European Muslims”, Population and Development Review, 33: 785−809.
35
36. Zimmer, Basil G.; Calvin Goldscheider (1966), “A Further Look at Catholic Fertility, Demography”. Vol. 3, No. 2, p. 462−469.
36
ORIGINAL_ARTICLE
جامعهشناسی معرفت فارابی
همواره یکی از دغدغه های اندیشمندان علوم انسانی، مباحث معرفتشناسی بوده است؛ هر چند درباره مبانی و رویکرد آن اختلاف دارند. پس از رنسانس، در غرب دو دیدگاهِ اقتصاد سرمایهداری و جامعهنگری روی مباحث معرفتشناسی تأثیر گذاشت. اما معرفتشناسی براساس مبانی اسلامی و از دیدگاه متفکران مسلمان، مبدأ هستیشناسانه و وجودشناسانه دارد. اندیشمندان مسلمان، بهویژه فارابی، باتوجه به جامعیتنگری که درباره معرفتشناسی دارند، خاستگاه معرفت را سرچشمه گرفته شده از امور و متأثر از عوامل گوناگونی می دانند؛ ازاینرو، نقش عقل و عوامل غیبی در معرفتشناسی فارابی، جایگاه ویژهای مییابد. معرفتشناسی فارابی براساس اصل وجودشناسانه است و از ابزار حس شهودی، عقل و وحی بهره میبرد. اهمیت منابع معرفتشناسی فارابی در برجستگی نقش عقل، جهان غیب و اجتماع در آن است. عوامل تأثیرگذار بر معرفت از دیدگاه فارابی، دربرگیرنده عالم غیب، نوع غایتنگری، علل اجتماعی فرهنگی، تعلیم و تربیت، پایگاه اقتصادی، فضای سیاسی−اجتماعی، صفات نفسانی، جهانبینی، کنش های میان فردی و اراده افراد است.
https://soci.rihu.ac.ir/article_1012_af8826a96d40cbc479e7ebd0e8c0331c.pdf
1392-11-01
99
118
هستیشناسی
معرفتشناسی
عقل
جامعیتنگری
حمید
پارسانیا
h.parsania@yahoo.com
1
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران
AUTHOR
روح الله
رضوانی
2
دانشآموخته جامعة المصطفیالعالمیه
AUTHOR
حسینی کوهساری، اسحاق (1382)، تاریخ فلسفه اسلامی، چاپ اول، تهران: انتشارات امیر کبیر.
1
حلبی، علی اصغر (1386)، تاریخ فلسفه در ایران و جهان اسلام، چاپ دوم، تهران: انتشارات اساطیر.
2
خامنهای، سید محمد (1380)، سیر حکمت در ایران و جهان، چاپ اول، تهران: انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
3
رضوی، مرتضی (1371)، گذری بر جامعهشناسی شناخت، چاپ اول، تهران: انتشارات کیهان.
4
سزکین، فؤاد (1419ق/1999م)، الفلسفة الاسلامیه (بعض رسائل و کتب فی الفلسفه لابی نصر محمدبنمحمد الفارابی)، جامعه فرانکفورت: جمهوریه المانیا الاتحادیه.
5
السعیدی، حمید خلف (1427ق/2006م)، اثر الفارابی فی فلسفة ابنخلدون، الطبعه الاولی، بیروت: دار الهادی.
6
شریف، میان محمد (1365)، تاریخ فلسفه در اسلام، ترجمه علی محمد کاردان، چاپ اول، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
7
العاتی، ابراهیم (1430ق/2009م)، الإنسان فی فلسفة الفارابی، الطبعه الاولی، بیروت: دار الهادی.
8
فاخوری، حنا و خلیل، جر (1381)، تاریخ فلسفه در جهان اسلام، ترجمه عبدالمحمد آیتی، چاپ ششم، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
9
10. فارابی، ابونصر (1371)، التعلیقات، تهران: انتشارات حکمت.
10
11. فارابی، ابونصر (1376)، السیاسة المدینة، ترجمه و شرح حسن ملکشاهی، چاپ اول، تهران: انتشارات سروش.
11
12. فارابی، ابونصر (1379)، اندیشههای اهل مدینه فاضله، ترجمه جعفر سجادی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
12
13. فارابی، ابونصر (1381)، فصوص الحکمة، شرح اسماعیل الحسینی الشنب غازانیی، چاپ اول، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
13
14. فارابی، ابونصر (1403ق)، تحصیل السعادة، تحقیق جعفر آل یاسین، بیروت: دار الاندلس.
14
15. فارابی، ابونصر (1405ق)، فصوص الحکم، چاپ اول، قم: انتشارات بیدار.
15
16. فارابی، ابونصر (1991م)، آراء اهل مدینه الفاضلة، بیروت: دار المشریق.
16
17. فارابی، ابونصر (1996)، احصاء العلوم، الطبعة الاولی، بیروت: دار المکتب الهلال.
17
18. کوربن، هانری (1387)، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه جواد طباطبایی، چاپ ششم، تهران: انتشارات کویر. مهاجرنیا، محسن (1380)، اندیشه سیاسی فارابی، چاپ اول، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی بوستان کتاب.
18
19. ناظرزاده کرمانی، فرناز (1376)، اصول و مبادی فلسفه سیاسی فارابی، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه الزهراء.
19
نتون، ایان ریچارد (1381)، فارابی و مکتبش، ترجمه گل بابا سعیدی، تهران: نشر نقطه کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
20
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی ارتباط بین عوامل اجتماعی با نگرش دینی شهروندی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
موضوع مقاله حاضر، بررسی ارتباط بین عوامل اجتماعی با نگرش دینی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است. پرسشهای تحقیق درباره چگونگی ارتباط بین عوامل اجتماعی (خانواده، گروه همسالان، محیط آموزشی و رسانههای ارتباط جمعی) با نگرش دینی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان باتوجه به روش توصیفی از نوع همبستگی پاسخ داده شد. جامعه آماری پژوهش دربرگیرنده همه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال تحصیلی 1389-1390 بود که تعداد دانشجویان پسر 2213 نفر و دانشجویان دختر 3876 نفر و در مجموع 6089 نفر بودند و از این تعداد، 161 نفر براساس روش نمونهگیری تصادفی طبقهای متناسب با حجم به تفکیک جنسیت و دانشکده به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اندازهگیری به کار رفته در این پژوهش شامل دو پرسشنامه محقق ساخته (سنجش نگرش دینی و سنجش عوامل اجتماعی) است. یافتههای این تحقیق نشان میدهد که بین نمره نگرش دینی دانشجویان و مجموعه عوامل (خانواده، گروه همسالان، محیط آموزشی و رسانههای ارتباط جمعی)، 74/0رابطه معناداری وجود دارد.
https://soci.rihu.ac.ir/article_1013_970c3e0b50b370de36626b431558cfbc.pdf
1392-11-01
119
142
عوامل اجتماعی
خانواده
گروه همسالان
محیط آموزشی
رسانههای ارتباط جمعی
نگرش دینی شهروندی
دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
محمدرضا
نیلی
1
استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان
AUTHOR
ستاره
موسوی
2
دانشجوی دکتری برنامه درسی دانشگاه اصفهان، مدرس دانشگاه پیام نور
AUTHOR
رضا
همایی
3
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور اصفهان
AUTHOR
ابراهیمی، حبیب (1380)، بررسی زمینههای اجتماعی دینگرایی دانشآموزان دوره متوسطه شهر همدان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک.
1
بهمنی، بهمن؛ مجتبی، تمدنی و مجید، عسگری (1383)، «بررسی کیفیت زندگی و رابطه آن با نگرش دینی و عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد جنوب تهران»، فصلنامه علوم رفتاری، دوره سوم، ش53، ص32−44.
2
بیجندی، محمد صادق (1386). مقایسه تأثیر برنامه درسی پنهان برآموختههای دانشجویان دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی با دانشجویان دانشگاه علم و فرهنگ به عنوان یک دانشگاه غیر دولتی، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
3
تمدنی، مجتبی (1385)، «رابطه نگرش دینی و همسازی اجتماعی دانشجویان»، فصلنامه روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، سال دوم، ش8 ، ص331−340.
4
تنهایی، حسین ابوالحسن (1377)، درآمدی بر مکاتب و نظریههای جامعهشناسی، گناباد: نشر مرندیز.
5
خدایاری فرد، محمد و همکاران (1385) «آمادهسازی و هنجاریابی مقیاس سنجش دینداری در جامعه دانشجویی کشور»، طرح پژوهشی از دانشگاه تهران.
6
رضوانی، محمود.(1380). تبیین برنامه درسی پنهان در درس بینش اسلامی دوره متوسطه و ارئه راهبردهایی برای استفاده از این برنامه در آموزش اثربخش دینی، پایان نامه دکتری برنامهریزی درسی ، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تربیت معلم.
7
رفیعپور، فریبرز (1377)، توسعه و تضاد، تهران: شرکت سهامی انتشار.
8
صادقی، منصوره، محمد علی مظاهری و محمود حیدری (1386)، «بررسی رابطه سبکهای تربیتی و تربیت دینی با میزان مذهبی بودن والدین»، دو فصلنامه مطالعات اسلام و روانشناسی، سال اول، ش1، ص11−32.
9
10. صادقی، منصوره، محمدعلی مظاهری و سعاده ملک عسگر (1387)، «والدین، خود و دیگران مهم: منابع تصور از خدا»، مجله علوم رفتاری، دوره دوم، ش1، ص83−96.
10
11. قانعی راد، محمد امین (1379)، جامعهشناسی رشد و افول علم در ایران، تهران: مدینه.
11
12. کشاورز، اسکندر و جواد جهانگیری (1389)، «بررسی جامعهشناختی رابطه بین پایگاه اقتصادی−اجتماعی دانشجویانو نگرشهای دینی آنها»، فصلنامه تخصصی جامعهشناسی، دوره پنجم، ش2، ص99−114.
12
13. نجفی، محمود، حسن احدی و علی دلاور (1385)، «بررسی رابطه کارآیی خانواده و دینداری با بحران هویت»، دانشور رفتار، ش16، دوره سیزدهم، ص17−26.
13
14. نیکخواه، هدایت اﷲ (1380)، سنجش دینداری دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و عوامل مؤثر بر آن، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی.
14
15. وطنی، منصوره (1392)، آسیبشناسی مدیریت اجرایی کلان و مهندسی فرهنگی کشور با ارائه راهبردهای اصلاحی،دومین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت: مفاهیم، مبانی و ارکان پیشرفت، تهران.
15
16. یاری، جلیل (1384)، بررسی عوامل مؤثر بر میزان پایبندی دینی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی.
16
Bartkowski, T.B. & ML, Levin (2009), “Religion and development: evidence from the early child hood long it udinals study”,Social science, 3(12), pp. 19−36.
17
Branas, Garza & P, Neumans (2003), Analyzing religiosity within an economic framework the case of Spanish catholic, IZAPiscussion paper Number 868.
18
Brown, S. & K, Taylor (2006), “Religion and educations evidence from the national child Development study”, Department of economics, university of Sheffield, 9 Mapping street, Sheffield 4 DT, united hingdom, Journal of economic Behavior, 8 organization.
19
Dezutter, J.; B., Soenens & D., Hutsebaut (2005), “Religiosity and mental health: A further exploration of the relative importance of religious behaviors religious attitudes”, Retrieved fromwww.sciencedirect.com.
20
Funk, R.; B., Willits & J., Frenk (1987), College Attendence and attitude change, Apanel study, 1970− 81. Pub.
21
Johnstone B,Yoon D. (2009). Relationships between the brief multidimensional measure of religiousness/ spirituality and health outcomes for a heterogeneous rehabilitation population. Rehabilitation Psychology. 54: (4)422− 431.
22
Koenig H. (1998). The role of religion in medical rehabilitation outcomes: A longitudinal study. International Journal of Psychiatry.1998; 13: 213−224.
23
Koenig H. (2004), “Spirituality, wellness, and quality of life Sexuality”, Reproduction and Menopause, 2, pp.76−82.
24
Krause N. (2003). Religious meaning and subjective well−being in late life. The Journal of Geruntology.2003; (58) 160−170.
25
Mclesky, T.; D., Hoppey; P., Williamson & T. Rentz (2004), Is inclusion and illusion An examination of national and state trends toward the education of students with learning disabilities in general education classrooms, Learning Disabilities Research and practicice.
26
Ozbay−K, A. (2008). Religiosity and life satisfaction (A multilevel investigation across nations). Mental Health, Religion & Culture, 13, Iss 2: 155−169.
27
Pilkigton, G.W. (1976), Changes in religious Beliefs, Wadswort.
28
Schewdoal, R. F.(2008).A review of social identity theory with implications for training and development, Journal of European Industrial Training , 31 (3),
29
pp. 166−180.
30
ORIGINAL_ARTICLE
جایگاه مفهوم آزادی در اندیشه امام خمینی
آزادی در دیدگاه امام خمینی6، هدیهای الهی است و این نعمت را خداوند به پاس مقاومت و مبارزههای طولانی ملت مسلمان ایران به آنان بخشیده است. به اعتقاد امام6، آزادی از بزرگترین آرمانهای انقلاب و نهضت اسلامی است و هیچ شخص و مقامی حق محروم کردن انسانها را از آزادی خدادادی ندارد. ایشان به تمام ابعاد آزادی توجه داشته و تأمین آزادیهای عقیده، بیان، انتقاد، اجتماعات، مطبوعات، رسانهها و غیره را وظیفه نظام اسلامی میداند. آزادی در ادبیات مبارزهای امام6، همواره یکی از اهداف مهم بوده و این کلمه، در مبارزههای قبل از انقلاب، در بیاناتشان به تکرار آمده است. ایشان آزادی را حق اولیه بشر میداند که از ابتدای خلقت به او بخشیده شده و حقی همانند حق حیات است که آدمی قبل از تشکیل جامعه و دولت از آن برخوردار است و دولت نیز موظف به پاسداری از حریم آن است. امام6 در اوج ارج نهادن به آزادی، آن را نتیجه یگانهپرستی میداند؛ چراکه اعتقاد به خدای یگانه سبب آزادی میشود و سلب آزادی، شرک را به ارمغان میآورد. این مقاله درصدد بررسی مفهوم آزادی در اندیشه امام خمینی6 است و نیز به انواع آزادی از دیدگاه ایشان میپردازد.
https://soci.rihu.ac.ir/article_1014_0a5eb0d29e4b768c0bb52af7713d67ca.pdf
1392-11-01
143
160
امام خمینی
آزادی
دین اسلام
آزادی سیاسی
عبودیت
حسین
محسنی سیف ابادی
1
کارشناس ارشد علوم سیاسی
AUTHOR
آشوری، داریوش (1373)، دانشنامۀ سیاسی، تهران: مروارید.
1
اخوانکاظمی، بهرام (1378)، «دموکراسی و آزادی از دیدگاه امام خمینی»، فصلنامه دانشگاه اسلامی، ش9 و 10.
2
امامخمینی، سیدروحاﷲ (13۶8)، صحیفه نور، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
3
بندهقرائی، احمد و ابراهیم تقیزاده (1390)، «آزادی و جایگاه آن در اندیشه حقوق بشری امام خمینی»، فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی، سال اول، ش1.
4
پهلوان، عاطفه (1379)، آزادی و دموکراسی در اندیشه امام خمینی، با مقدمه سیدمحمد موسوی خوئینی، چاپ اول، تهران: نشر ذکر.
5
جمشیدی، محمدحسین (1388)، اندیشه سیاسی امام خمینی، چاپ دوم، تهران: نشر پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.
6
حسینی، محمدرضا و مرتضی پیروزبخت (1378)، «آزادی از دیدگاه امام خمینی»، نشریه جمهوری اسلامی (شهریور 137۵).
7
حیدری، حمید (1378)، «آزادی در اندیشه سیاسی حضرت امام خمینی»، پژوهشنامه متین، ش2.
8
رنجبر، مقصود (1382)، حقوق و آزادیهای فردی از دیدگاه امام خمینی، چاپ دوم، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
9
فراتی، عبدالوهاب (1378)، «آزادی در اندیشه امام خمینی»، فصلنامه حکومت اسلامی، ش12.
10
محمودی، سیدعلی (1377)، نظریه آزادی در فلسفه سیاسی هابز و لاک، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
11
منتظرقائم، مهدی (138۵)، آزادیهای شخصی و فکری از نظر امام خمینی و مبانی فقهی آن، چاپ دوم، تهران: چاپ و نشر عروج.
12
هزاوهای، سیدمرتضی (1379)، «جایگاه آزادی در اندیشه سیاسی امام خمینی»، فصلنامه انقلاب اسلامی، سال دوم، پیش شماره۴.
13